công lớn với kết quả là giải phóng thủ đô Phnôm Pênh ngày 7-1-1979, và
đánh đuổi đội quân Pôn Pốt, buộc chúng phải chạy trốn về hướng Thái Lan.
Một Chính phủ mới được lập lên ở Phnôm Pênh với sự ủng hộ của các lực
lượng vũ trang Việt Nam.
Bắc Kinh phản ứng dữ dội. Tháng 2-1979, 600.000 quân Trung Quốc tấn
công sang các tỉnh biên giới Việt Nam trên một trận tuyến dài 1.500 km,
chiếm đóng và cướp phá các thị xã Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai cũng như
nhiều làng bản. Cần lưu ý rằng Lạng Sơn chỉ cách Hà Nội 160 km. Chính
phủ Việt Nam ra lệnh tổng động viên áp dụng những chiến thuật đã lỗi thời
với những trang bị cũ kỹ, các lực lượng Trung Quốc mặc dù hơn hẳn về số
lượng, đã phải nếm mùi thất bại nặng nề trước các chiến sĩ Việt Nam dạn
dày chinh chiến và được chỉ huy tốt. Bị tổn thất lớn về quân sự, lại bị dư
luận quốc tế hầu như đồng thanh lên án, Bắc Kinh buộc phải ngừng các
hoạt động quân sự vào cuối tháng 3 năm 1979, tuy vẫn lên tiếng đe dọa sẽ
dạy cho Việt Nam "một bài học mới'' khi cần thiết.
Những thắng lợi về quân sự chẳng hề ngăn chặn được những khó khăn
về kinh tế và xã hội nghiêm trọng thêm mà hoàn toàn ngược lại. Việt Nam
phải viện trợ về mọi mặt cho Campuchia đã bị tàn phá và tan rã hoàn toàn
vì 4 năm chế độ Pôn Pốt: cung cấp lương thực, thuốc men, sửa chữa các
đường giao thông, chăm sóc y tế, hồi cư và tái định cư số người chạy loạn.
Phải khôi phục các vùng đã bị thiệt hại nặng nề do quân chiếm đóng Trung
Quốc gây ra. Tháng 8-1979, Hội nghị toàn thể Ban chấp hành Trung ương
Đảng Cộng sản Việt Nam đã thừa nhận thất bại về tình hình kinh tế và đưa
ra một loạt biện pháp nhằm bảo đảm lợi ích của các cơ sở kinh doanh theo
hộ gia đình và cá nhân, của những người lao động. Người ta phê phán
nghiêm khắc các khía cạnh ''tiêu cực'' - một cách nói khéo để chỉ sự tha hóa
đang lan nhanh. Năm 1980, Quốc hội thông qua một Hiến pháp mới dựa
trên bộ ba: Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ. Tuy
nhiên, chưa soạn thảo được một hệ thống luật lệ để cụ thể hóa trong thực
tiễn những nguyên lý trên đây, nhằm xây dựng thực sự một nền pháp chế
mới. Những khái niệm về quyền công dân, về dân chủ, về pháp chế, vẫn