Tử) vẽ tượng Thất Thập Nhị Hiền (72 người học trò giỏi của đức Khổng).
Xét ra việc xây dựng văn miếu và đúc tượng này là lần đầu tiên có ở nước
ta. Để cổ súy Nho giáo được mãnh liệt, xuân thu nhị kỳ triều đình cho cúng
tế Khổng Tử và chư hiền rất long trọng. Nhà vua lấy ngày thượng đình tế ở
Văn Miếu. Các quan theo ngày trung đình tế ở Văn chỉ hàng tỉnh. Dân vào
ngày hạ đình tế ở Văn chỉ hàng xã. Văn miếu lại còn là nơi học tập của các
hoàng tử.
Theo sự nhận xét của chúng tôi thì nhà Lý mở nước năm 1010, sáu mươi
năm sau mới có việc tôn thờ Khổng Tử và sùng bái chư hiền. Như vậy đạo
Nho đã đi sau đạo Phật, nhưng bắt đầu có đà tiến triển từ bấy giờ.
Một việc cứng cỏi về ngoại giao dưới đời Lý Thánh Tông: mùa xuân
năm Canh Tí (1060) chức Mục ở Lang Châu (Lạng Sơn) là Thân Thiệu
Thái đuổi theo bắt những quân trốn tránh sang cõi Tống, bắt được chức chỉ
huy sứ của nhà Tống là Dương Bảo Tài và sĩ tốt, trâu ngựa đem về. Đến
tháng bảy, quân Tống sang xâm lấn không được, bèn sai Lại Bộ thị lang là
Dữ Tĩnh đến châu Ung mở cuộc hội nghị với nhà Lý. Vua Lý sai Phi Gia
Hữu đi dự. Dư Tĩnh tặng cho Gia Hữu rất hậu và đưa thư xin trả lại Bảo
Tài, vua ta không chịu (Đại Việt sử Ký Toàn Thư 2.3 tờ 25b).
2 – Vua Lý Thánh Tông Đánh Chiêm Thành
Từ khi nước ta giành được độc laoaj (thế kỷ thứ X) việc đánh Chiêm
Thành đã là một việc thường xuyên. Như ta biết, dân Chiêm quen cậy hùng
mạnh hay quấy nhiễu nước ta từ thế kỷ thứ hai dưới đời vua Hòa Đê (102
sau C.L) nhà Đông Hán. Chiêm quốc dưới con mắt của các vua chúa ta là
một cái nhọt bọc rất khó trị và nguy hiểm, nên từ nhà Tiền Lê đã quan niệm
rằng không đnáh Chiêm thì Chiêm cũng đnáh mình, rồi từ đây, triều đại nào
hầu yên nội bộ đều mang quân Nam Chinh.
Xin lược qua việc đánh Chiêm đả khởi từ đời Tiền Lê, qua nhà Đinh là
triều đại vừa thực hiện xong nền thống nhất thì Ngô Nhật Kháh là một trong
