được thấy hiển nhiên tình trạng của Hoàng Phúc, Thôi Tụ thì tuyệt vọng và
hoảng sợ hết sức. Bên ngoài chúng thấy Việt quân dựng đồn thắp lũy dự
định công phá, lại càng mất mật.
Mưu thuật này đạt được đúng kết quả mong muốn là đánh một đòn nặng
vào tâm lý địch giữa lúc họ đang khủng hoảng tinh thần. Biết tình thế hoàn
toàn đổ vỡ, Vương Thông, Sơn Thọ cử phái viên là Thiên Hộ họ Hạ đến đại
bản doanh của Bình Định Vương đề nghị thành thực cầu hòa và xin mở
đường cho chúng lui binh về nước.
Tướng sĩ và nhân dân không tán thành cuộc hòa giải vì lòng người còn
căm giận sự tàn bạo trước đây của giặc Minh.
Dư luận còn đang phân vân, Nguyễn Trãi bàn:
- Giặc Minh tàn bạo nhân dịp này giết hết chúng đi là phải, nhưng phải
nghĩ nước mình là nước nhỏ, nước chúng lớn gấp mấy chục lần thì xung đột
với chúng chỉ là sự bất bắc dĩ. Nếu mối thù ngày một thêm sâu, giặc mất thể
diện lại kéo binh sang nữa thì cuộc chiến tranh biết bao giờ mới dứt được.
Sao bằng chấp thuận cuộc hòa hiếu để tạo phúc cho sinh linh hai nước. Thả
Vương Thong và đồng bọn về, hẳn chúng không còn lòng nào trở sang nữa.
Xem như bài biểu dấu trong thỏi sáp của y gửi về Minh triều có câu: “Xin
thôi đừng vì miếng đất hẻo lánh một phương mà làm nhọc nhằn quân lính đi
xa muôn dặm. Bây giờ muốn đánh lại phải huy động đại quân như buổi ra
đi, đại tướng phải sau bảy người vào hạng Trương Phụ. Nhưng dù lấy lại
được thì sự giữ sau này cũng vẫn khó lòng…”
Vương gật đầu khen phải, nói:
“Phục thù báo oán là cái thường tình của mọi người, nhưng bản tâm
người nhân không muốn có việc giết người bao giờ, huống hồ người ta đã
hàng mà giết thì không hay. Thỏa cái giận một lúc mà đeo cái tiếng muôn
đời giết kẻ đầu hàng, sao bằng cho muôn vạn người cùng sống để tránh
