chuyển được các trọng pháo đến. Rồi sau 48 tiếng đồng hồ, cạm bẫy gài ở
Điện Biên Phủ chống Việt Minh trở lại khép kín quân đội Liên hiệp Pháp.
Cuộc giao tranh đầu tiên vào pháo lũy này nhằm ngày 13-3-1954, lực
lượng Việt Minh có tới 45.000, Pháp có 12.000. Điện Biên Phủ là một khu
vực lòng chảo của xứ Thái, Pháp đã chiếm đóng hồi tháng 4 năm 1953. Tới
20-11-1953 tướng Cogny cho quân nhảy dù chiếm lại cứ điểm này để ngăn
việc Việt Minh tiến vào xứ Lào. Sự thực, Việt Minh tiến vào xứ Lào để nhử
Pháp đến đóng quân ở Điện Biên Phủ rồi tiêu hao lực lượn của thực dân tại
đây. Pháp đã trúng kế.
Đầu tháng 3-1954, Việt Minh tấn công ráo riết pháo lũy này. Hàng ngàn
trái phá từ các sườn núi lao xuống khu đất rộng 140 cây số vuông biến
“lòng chảo” này thành một biển lửa. Nhiều trận giáp lá cà diễn ra rất là ác
liệt.
Hàng vạn con người xô nhau trong khói lửa, hò hét, bắn chém, kinh
khủng chẳng khác gì quang cảnh của chiến trường Âu Châu vừa qua. Suốt
55 ngày bom nổ đại bác rền không ngớt. Rồi người chỉ huy pháo đội của
Pháp là đại tá Pirotte tuyệt vọng trước hỏa lực quá hùng hậu của Việt Cộng
đã tự sát. Thiếu tướng De Castries đầu hàng và cuộc chiến Điện Biên Phủ
hạ màn vào ngày 7-5-1954.
Nhìn vào các việc đã xảy ra trên đây, ta thấy Việt Cộng đã mua cuộc
chiến thắng bằng một giá vô cùng đắt đỏ để gây áp lực đối với Hội nghị bên
hồ Leman bấy giờ đang họp bàn đến việc ngừng bắn ở Đông Dương. Hội
nghị này lúc đầu đã do sự thăm dò của ngoại trưởng Pháp J. Bidault với
ngoại trưởng Nga Molotov sau khi hội nghị tứ cường tan vỡ vào những
tháng đầu của năm 1954 ở Genève. Rồi hai phe Nga Mỹ đều hưởng ứng với
tiếng kêu gọi hòa bình của dư luận Quốc tế, đại diện của Việt Minh, Trung
Cộng, Nga Số đã họp với đại diện Anh, Pháp, Việt, Miên, Lào. Đêm hôm
20-7-1954 Pháp và Việt Minh đã đi tới chỗ ký kết một thỏa hiệp ngừn bắn
được mệnh danh từ nay là Hiệp định Gènève gồm các khoảng dưới đây:
