Trước hiệp định Genève và qua các biến cố đã kể ra ở các chương trên
đây, chúng ta có thể kết luận rằng Pháp hoàn toàn thất bại trên cả hai địa
điểm chính trị và quân sự. Sự thất bại đó đưa Đông Dương tới một hiểm
họa nguy vong đã do sự lỗi lầm liên tiếp của những chính phủ luôn luôn
thay đổi, bất nhất và vô trách nhiệm đúng như lời tiên đoán của J. Decoux,
nguyên toàn quyền Đông Dương trong thời Nhật thuộc ở cuốn A la barre de
I’Indochine của ông.
7 – Kết Luận
Qua giai đoạn thực thi, chính phủ Việt Cộng đã tiếp thu Bắc Việt vào
cuối năm 1954, lập nên một chính phủ Cộng Hòa Nhân Dân và ở Nam vĩ
tuyến 17, các cường quốc Tây-Minh đã ủng hộ ông Ngô Đình Diệm, một
cựu chiến sĩ cách mạng quốc gia về nước cũng lập ra một chính phủ theo
khuôn khổ và tinh thần dân chủ. Lúc này một biến cố đặc biệt xảy ra: ngót
một triệu đồng bào Bắc Vĩ tuyến không tán thành chế độ Công sản đã di cư
vào Nam.
Ông Ngô Đình Diệm có mặt ở Sài Gòn ngày 25-6-1954, lập xong nội
các vào ngày 7-1955 và ông cho mở một cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 23-
10-1955. Sau việc này, ông vua thứ 13 của triều Nguyễn bị triệt hạ. Ngày
26-10-1955 chính phủ Ngô Đình Diệm tuyên bố từ nay nước Việt Nam là
một nước Cộng Hòa, theo Tổng Thống Chế. Ngày 5-3-1956 Quốc Hội Việt
Nam ra đời. Kể từ giai đoạn này trở đi, Việt Nam cắt đứt mọi liên hệ với
thực dân và phong kiến, thành lập một quốc gia độc lập tại Đông Nam Á và
có mặt trong đại gia đình Thế giới tự do.
Chúng tôi xin ngừng lại nơi đây vì nguyên tắc viết sử không cho phép đi
quá sâu vào những việc còn đang diễn tiến.
Nhưng trước trang sử cuối cùng này, kẻ viết khi buông cán bút không
thể ngăn cản mối cảm xúc tràn ngập lòng mình, nghĩ rằng dân tộc chúng ta
còn tồn tại đến ngày nay, còn một mãnh đất này để mà sống, đó là nhờ công
