nói. Anh hiểu ra là mình không thể làm được gì; rằng điều đó giống như
một quy luật: những người có cuộc đời thất bại lúc nào cũng tìm kiếm
những kẻ có tội. Mà Josef thì hai lần có tội: với tư cách một thiếu niên nói
những điều không hay về Chúa, và với tư cách người trưởng thành đã xuất
cư. Anh đánh mất ham muốn giải thích bất kỳ điều gì và người anh trai, một
nhà ngoại giao đầy nhạy cảm, lái cuộc trò chuyện sang một chủ đề khác.
Anh trai của anh: khi là sinh viên y khoa năm thứ hai, ông đã bị đuổi
khỏi đại học, khi ấy là năm 1948, vì xuất thân từ gia đình tư sản; để không
mất hy vọng sau này được trở về với việc học tập và trở thành bác sĩ phẫu
thuật như bố mình, ông đã phải làm mọi cách để bày tỏ sự gắn kết của ông
với chủ nghĩa cộng sản, tới mức một hôm, cõi lòng tan nát, ông đã phải gia
nhập đảng và ở lại đó cho đến năm 1989. Con đường đi của hai anh em tách
hẳn khỏi nhau: trước tiên bị tước mất quyền đi học, sau đó bị buộc phải
chối từ những niềm tin của mình, người anh cả có cảm giác (ông sẽ luôn
luôn có cảm giác ấy) rằng mình là một nạn nhân; ở trường thú y, ít bị theo
dõi hơn, ít bị kiểm soát hơn, người em không cần phải trưng bày một thứ
lòng trung thành đặc biệt đối với chế độ: trong mắt người anh trai, anh hiện
ra (và sẽ luôn luôn hiện ra) như một tay cáo già nhỏ bé biết cách tìm đường
thoát nạn: một kẻ đào ngũ.
Tháng Tám năm 1968, quân đội Nga đổ vào đất nước; trong một tuần,
đường phố của mọi thành phố hú thét giận dữ. Chưa bao giờ đất nước trở
thành tổ quốc ở mức độ cao như vậy, người Séc trở thành người Séc ở mức
độ cao như vậy. Chao đảo vì tức giận Josef đã sẵn sàng lao mình vào đám
xe tăng. Rồi các chính trị gia của Nhà nước bị đưa sang Matxcơva, buộc
phải thực thi một thỏa hiệp sơ sài, và người Séc, vẫn giận dữ, trở về nhà.
Khoảng mười bốn tháng sau, vào ngày kỷ niệm năm mươi hai năm Cách
mạng Tháng Mười Nga, cái ngày được ấn định làm ngày nghỉ tại đất nước
này, trong cái thị trấn nơi đặt phòng khám của mình, Josef lên xe lái đến
gặp gia đình ở đầu kia đất nước. Tới thành phố, anh giảm tốc độ; anh tò mò
nhìn xem có bao nhiêu cửa sổ treo cờ đỏ, vào cái năm thất bại đó hành động
ấy đồng nghĩa với lời thú nhận đầu hàng. Có nhiều cờ hơn là anh chờ đợi:
có thể là những người treo chúng đã đi ngược lại niềm tin của mình, vì thận
