Nhận xét cuối cùng không được nói ra bằng một giọng trách cứ, nhưng
Josef không hề nghi ngờ về sự giận dữ mà người anh trai và người chị dâu
hồi ấy hẳn đã mang trong lòng khi nói về anh, tức tối với những lý do ít ỏi
mà Josef có thể đưa ra để biện minh cho sự xuất cư của mình mà chắc chắn
họ đánh giá là thiếu trách nhiệm: chế độ không làm cho cuộc đời người thân
của những người xuất cư trở nên dễ dàng.
