Họa sĩ nhìn K., biểu lộ vẻ trách móc vì anh chàng phải chuốc lấy gánh
nặng của một sự bảo đảm như thế.
- Anh tử tế quá, - K. nói - nhưng quan tòa tin anh mà vẫn không tha
bổng cho tôi ư?
- Điều đó tôi đã nói với ông anh rồi. Vả lại cũng không chắc là tất cả đều
tin tôi. Nhiều quan tòa có thể đòi tôi trước hết phải đưa ông anh đến trình
diện họ đã. Lúc đó ông anh phải đến. Nói đúng ra, trong trường hợp ấy,
công việc xem như kết quả một nửa rồi, nhất là nếu tôi lại báo trước cho
ông anh biết cách thức phải xử sự với họ ra sao. Đối với những quan tòa họ
gạt tôi ngay từ đầu thì khó khăn hơn, và thế nào cũng sẽ gặp trường hợp
như vậy. Tuy tôi đã quyết định cố tranh thủ hết mức, chúng ta vẫn cứ phải
từ bỏ họ. Vả chăng chúng chẳng có gì nghiêm trọng lắm đâu, vì một vài
viên quan tòa quyết định sao nổi trong một vấn đề như thế. Khi đã tập hợp
được trên giấy chứng chỉ của tôi một số chữ ký đủ rồi, tôi sẽ đi gặp chính vị
quan tòa thẩm xét vụ án của ông anh. Rất có thể ông ấy cũng đã ký trên
giấy của tôi rồi, như thế mọi việc sẽ tiến hành càng mau chóng hơn. Nhưng
nói chung, khi đã triển khai đến giai đoạn đó sẽ không gặp mấy trở ngại
nữa; đây là thời kỳ bị cáo được yên trí nhất. Bởi vì lúc ấy bị cáo được yên
trí hơn nhiều so với sau khi được tha, điều này nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng đó
là một sự thật ai cũng phải công nhận. Khi đã đạt được tới đấy rồi, mọi việc
coi như gần xong xuôi. Quan tòa nắm tờ chứng chỉ trong tay, có sự cam
đoan của một số vị quan tòa nào khác, nên có thể tha cho ông anh chẳng lo
ngại gì, và chắc chắn ông ấy sẽ tha, sau khi giải quyết một số thủ tục, để
chiều ý tôi và cũng để làm ơn cho vài bạn bè khác. Còn ông anh thì chào từ
biệt tòa và ông anh được tự do.
- Thế là tôi được tự do ư? - K. ngập ngừng hỏi.
- Phải, - Họa sĩ nói - nhưng chỉ là bề ngoài, hay nói đúng hơn, chỉ là tạm
thời. Thực vậy, các quan tòa cấp dưới, như các quan tòa chỗ bạn bè của tôi,
không có tuyên bố tha hẳn, cái quyền ấy thuộc về tòa án tối cao mà cả ông
anh, cả tôi, cả những người khác nữa, không ai với tới được. Những chuyện
diễn ra trên đó, chúng ta chẳng biết tí gì, và xin nói thêm, chúng ta chẳng
muốn biết. Những viên quan tòa mà chúng ta đương tìm cách lôi cuốn vào
