Có một người nhảy từ trên bục xuống lấy chỗ cho K. đứng. Anh áp sát
mép bàn và sau lưng người ta chen ghê quá, anh phải cố chống lại để khỏi
làm đô bàn và có lẽ xô ngã cả viên dự thẩm.
Nhưng viên dự thẩm chẳng hề lo lắng mảy may, ông ngồi thoải mái trên
chiếc ghế tựa của ông. Sau khi nói mấy lời với người đứng sau lưng, ông
cầm một quyển sổ nhỏ là thứ duy nhất có trên bàn. Nó giống như một
quyển vở học sinh cũ nát, xộc xệch vì đã giở đi giở lại nhiều lần.
- Xem nào. - Viên dự thẩm giở sổ và nói với K. bằng một giọng ghi nhận
- Ông là thợ sơn nhà cửa?
- Không, - K. nói - tôi làm đại diện ở một ngân hàng lớn.
Câu trả lời ấy được phe bên phải cười tán thưởng rất thân ái đến nỗi K.
cũng phải cười theo. Mọi người đặt tay lên đầu gối và rung cả người như
trong cơn ho rũ rượi; viên dự thẩm giận sôi lên, nhưng xem chừng chẳng
làm gì được những người ngồi dưới nhà, nên tìm cách trút giận lên ban
công và cau lông mày dọa nạt, cặp lông mày bình thường không ai để ý,
nhưng trong lúc giận dữ ấy, trông nó có vẻ dựng đứng lên, đen sì và dễ sợ.
Nửa phòng bên trái vẫn hoàn toàn giữ thái độ bình thản; ai nấy vẫn ngồi
thành dãy ngay ngắn, mặt quay lên bục và lặng lẽ nghe tiếng huyên náo ở
trên cao cũng như ở bên cạnh; đôi khi họ lại để cho một vài người trong
bọn rời khỏi hàng và sang tham gia với phe bên kia. Những người thuộc
phe bên trái ấy số lượng ít hơn, có lẽ thực ra cũng chẳng khỏe hơn những
người thuộc phe bên phải, nhưng thái độ điềm tĩnh làm cho họ có uy thế
hơn. Khi K. nói, anh cảm thấy tin chắc là họ tán thành ý kiến của anh.
- Thưa ngài dự thẩm, - Anh nói - ngài đã hỏi tôi có phải là thợ sơn nhà
cửa không; hay nói cho đúng hơn, ngài đã không hỏi gì tôi cả, ngài đã dán
vào tôi lời ghi nhận của ngài như một chân lý hiển nhiên; điều đó nói lên
khá rõ toàn bộ vụ án đã được tiến hành chống lại tôi theo cách thức như thế
nào; rất có thể ngài bắt bẻ tôi rằng đây không phải là một vụ án. Trong
trường hợp ấy, ngài trăm phần có lý; các lề lối làm việc của ngài chỉ có thể
gọi là trình tự tố tụng nếu tôi chấp nhận nó. Lúc này đây tôi rất muốn chấp
nhận; có thể nói là vì thương hại; chỉ với cái giá ấy người ta mới có thể
quyết định chú ý phần nào đến chúng mà thôi. Tôi không bảo rằng chúng
