vải liệm mà thôi. Không hề có ai nhắc gì đến chuyện bảo quản xác cả. Nói
cho cùng, thân xác chính là cái mà tôn giáo cho là chỗ yếu đuối, phù du
nhất, dễ bị sa ngã vì tội lỗi nhất. Phải, không có gì ngoài vài chiếc quan tài
gỗ ngăn cách chúng ta với thời kỳ ấy. Có cả một thế giới quan tài ở bên
dưới thế giới này. Ở ven rìa mỗi thành phố là một thành phố khác, ngầm
trong lòng đất, của những quan tài đặt thẳng hàng, nắp đậy chặt trông thật
mủi lòng. Nhưng ở trong xảy ra chuyện gì, chúng ta đều biết. Trong vòng
hai mươi bốn giờ đầu tiên, sau khi xác cứng lại, thi thể bắt đầu khô kiệt.
Máu ngưng không chuyên chở ôxy, giác mạc mờ đục, tròng đen và đồng tử
tán loạn, da nhăn lại. Ngày thứ hai, ruột già bắt đầu thối rữa, và những
mảng xanh đầu tiên xuất hiện trên da. Nội tạng đã tắt nghỉ hoàn toàn, các
mô nhũn ra. Ngày thứ ba, cùng với tiến triển của sự phân hủy, khí chui vào
làm sình khoang bụng, và tứ chi hiện ra một màu xanh lục như cẩm thạch.
Một hợp chất của cácbon và ôxy tiết ra từ tử thi, cái mùi xộc vào mũi mà
anh ngửi thấy khi bỏ quên thịt bò trong ngăn tủ lạnh. Hệ động vật sống
quanh xác chết, kể cả những côn trùng ăn xác chết, bắt đầu đến tìm thực
phẩm. Mỗi quá trình trên, mỗi sự trao đổi năng lượng, đều liên quan đến
một tổn thất không tái tạo được; không có cách nào trên đời người ta phục
hồi được một chức năng sự sống. Đến hết ngày thứ ba, Chúa Kitô sẽ chỉ còn
là một mảnh chất thải kinh tởm không thể ngồi dậy, bốc mùi nồng nặc và
mù lòa. Sự thật là thế đấy. Nhưng ai thèm quan tâm đến sự thật?
“Anh đã thấy con gái tôi,” ông ta nói giọng bỗng nhiên đầy uất hận và
tuyệt vọng. “Nó cần một phẫu thuật cấy ghép phổi. Chúng tôi đã trông chờ
một người hiến phổi cả năm nay, con tôi nằm trong danh sách cấy ghép
khẩn cấp. Nhiều lắm thì giờ nó chỉ còn một tháng để sống. Hai lần chúng
tôi gặp trường hợp có thể hiến phổi được. Hai lần tôi đã van xin lạy lục.
Nhưng cả hai lần hai gia đình đều theo Thiên chúa giáo, và họ muốn con
mình có được lễ an táng theo đúng Thiên chúa giáo.” Ông ta nhìn tôi trong
sự vô vọng. “Anh có biết là theo luật pháp Anh quốc, nội tạng của cha mẹ
tự sát bị cấm không được cấy ghép sang cho con mình không? Đó là lý do,”
ông ta gõ vào bìa cuốn sách, “đôi khi cũng thú vị khi đi trở lại điểm khởi
