bẩm hai cụ, chứ cô dâu chú rể mà ăn ở với nhau hoà thuận là quý
nhất". Nhưng đến cụ Thương X. ở nhà Diêm có con trai làm tri
huyện chỉ thích cho con trai lấy vợ giàu thì lại phải liệu làm sao? Thì
ta cứ nói bừa là nếu cậu ta lấy được cô ấy cô nọ thì tha hồ mà ngã
lên trên đống vàng, "cái của ấy gọi là cứ đến đời con đời cháu tiêu
cũng không hết"!
Tôi đã biết, thưa ông. Tôi đã biết rằng phàm người nào có con
trai con gái sắp lấy vợ lấy chồng thì ai cũng để ý xét những lời mụ
mối nói. Hơn hai mươi năm lăn lộn ở trong nghề, tôi rút được một
cái triết lý này: bà mối nên nói rất nhiều, nhưng nếu thấy ở
nhà người ta một vẻ gì "khang khác", thấy người ta ít nói, chỉ nghe
mình, thì nên nói ít đi. Điều kinh nghiệm đó, mới đầu tưởng không
là gì cả, nhưng mà là "nhiều lắm". Có thế người ta mới tin mình.
Mà từ sự tin nhau đến sự nhận lời chẳng cách nhau bao nhiêu đâu.
Cho nên bạc đầu làm mối ra rồi, tôi ít bị có đám chối từ, trừ phi
cái đám khốn nạn ở Hàng Bè, có một người đồng nghiệp với tôi nó
hất cẳng tôi đem một đám khác đến, thành thử ra tôi thiệt chuyến
ấy hơn hai trăm bạc.
Người làm mối, nói ông tha lỗi, lắm lúc phải biết săn đón, hứng
đỡ như một bà phù thuỷ. Lắm khi, phải bày mưu lập kế cả cho chú
rể nữa. Chắc ông còn nhớ câu chuyện năm nọ có một anh chàng phơ
phất mà lấy được con gái một vị đại thương gia ở Hàng Đào đấy
chứ? Đó cũng là tại mối. Nhưng tôi xin nói ngay rằng người mối
đó không phải là tôi; nhưng mà là con mẹ Ba ở Cổng Đục. Cũng như
con mẹ này, mẹ ký H., mẹ huyện V. không biết đã làm hại biết bao
nhiêu con trai con gái. Đây này câu chuyện mối lái làm hại cô dâu ở
Hàng Bè: chú rể ở H. K. thì xấu mà lại "mít", thế mà cứ nhất định
phải lấy cho được cô dâu ở H.Đ., mà nhà cô dâu thì chỉ thích con rể
học ở trường cao đẳng.
