đến việc đó thì phải nói dài, cần phải một số báo đặc biệt mới trình
bày hết được.
Thực đến lúc này chúng ta mới thấy sự chua xót vô chừng của
nước ta: bao nhiêu người du học, bao nhiêu người giàu có, ở cạnh
người Pháp hàng trăm năm, có bao nhiêu là rừng, có bao nhiêu là tre
mà tự người mình không có lấy được một cái xưởng làm giấy [.....]
để tự mình cung cấp một phần nhu cầu rất nhỏ nhoi của mình.
Thôi, nhưng mà điều đó còn là chuyện xa, chứ cái chuyện thiết thực
hiện nay ai cũng cần phải biết là làng báo ta thiếu giấy. Vì
thiếu giấy, chánh phủ ở đây vừa rồi có ra lệnh rút bớt các trang
báo hằng ngày đi: trước sáu trang, tám trang bây giờ chỉ còn được
bốn; báo tuần lễ ra hai lần, tuần lễ ra ba lần cũng không được
xuất bản quá một số trang đã định, và chưa biết chừng còn phải
rút đi nữa, nếu nạn thiếu giấy cứ kéo dài ra mãi. [.....]
Những nhà báo, nhà văn chân chính ngay tự bây giờ không khỏi
vò đầu tìm hết các cách để làm giảm cái tai hoạ ấy đi: họ hoan
nghênh việc tiết kiệm của chánh phủ đã thi hành và họ muốn rằng
chánh phủ sẽ thi hành ý kiến ấy đến triệt để. Những nhà buôn
giấy đầu cơ trục lợi cần phải lôi ra ánh sáng mặt trời; những nhà
báo in ít khai nhiều để mua cho lắm giấy cần phải bắt được tay
day được trán. Mới đây, một vài nhân viên nhà Đoan, vì muốn xét
lời khai xin licence hư thực thế nào đã đến từng nhà báo để xem số
giấy in. Thiết tưởng làm như thế chưa đủ và không thể nào chắc
chắn được. Ví dụ những tờ báo xuân thu nhị kỳ mới ra một số, nhân
viên nhà Đoan đến khám, họ không có báo in sẵn để cho nhà Đoan
xét. Lần sau họ biết rồi, họ in hàng tạ để đấy để chìa cho nhà
Đoan xem thì lúc đó sẽ ra sao?
Không, chúng tôi biết lắm. Chúng tôi biết chắc rằng hiện
ngay bây giờ đây, ở suốt dải Đông Dương này có nhiều người không
phải là nhà báo, lợi dụng hai chữ nhà báo buôn giấy cho được rẻ. Họ
