Nạn khan giấy, một nguy cơ không nhỏ
cho làng văn và làng báo ở đây
Ít lâu nay một bọn người trong xã hội ta chiến đấu không ngừng
để làm lợi ích cho quốc dân mà tuồng như quốc dân không biết,
mà ví dụ có biết nữa cũng ít ai để ý. Đó là việc gì? Đó là một việc có
quan hệ mật thiết đến quốc dân, một việc sinh tử: việc chiến
đấu để cho có đủ cơm gạo nuôi tinh thần vậy. Cái thứ cơm gạo này,
cũng quan hệ như cơm gạo nuôi xác thịt, ấy là nền tư tưởng Việt
Nam. Muốn cho cái thứ cơm gạo ấy chu lưu trong các bộ phận để
nuôi người, muốn cho cái thứ cơm gạo ấy làm được hết cái chức vụ
của nó, nó cần phải có những xe cộ chở đi. Mà xe cộ đó còn là gì nữa,
nếu không phải là báo chí và sách vở? Một nước muốn cho tin tức
được nhanh chóng, những tư tưởng hay được phổ cập, muốn cho
những điều thưởng thức được nhiều người biết, muốn cho cái chí
tiến thủ của quốc dân được phấn phát, lẽ tất nhiên là cần phải
có nhiều báo chí và sách vở. Nhưng những báo chí và sách vở ấy
cần phải bán bằng những cái giá phù hợp với cái túi tiền của người
đọc, đãn hậu những người đọc mới ham mua, mới không lè lưỡi lắc
đầu chê đắt quá. Giá sách, giá báo muốn không cho đắt quá,
chúng ta chỉ trông vào một điều này: giá giấy rẻ đi, và giá giấy rẻ
đi chưa đủ, phải cần có nhiều giấy để dùng trong việc in sách báo
để truyền bá tư tưởng nữa.
Cứ như tình thế ngày nay thì sách báo mấy độ rày không còn là
một thứ đồ ăn phổ thông trong xã hội. Mà tờ báo hằng ngày có
bốn trang dày quảng cáo ngày trước hai xu bây giờ bán tới năm xu
mà vẫn chưa có lãi; tờ báo hằng tuần độ 40 trang trước bán 0\$10
là đắt mà bây giờ bán 15 xu không ăn thua gì. Lại sách, nào giấy