(Kiểm duyệt bỏ cả bài)
IV. Một thang thuốc bổ 852 đồng
Và liêm chính nữa... đời sống mới của mấy ông quan mới. Đời
sống... cũ, tức là hồi còn chợ đen chợ đỏ nhiều. Chợ đen chợ đỏ có
người ăn thua hàng bạc triệu. Nhưng muốn vậy, ít ra phải có cái vốn
dăm nghìn và ít bồ hôi trán chứ ở đời sống mới này thì giữa đám
người kham khổ thi hành khẩu hiệu "cần kiệm liêm chính" một cách
thực thà, có một ít người kiếm ra hàng triệu trong ba tháng mà chả
phải bỏ một xu ra làm vốn hay một giọt mồ hôi.
Hai cái tay. Một cái miệng. Một cái bụng. Thế là "ăn thua to" đó.
Cái miệng để nói. Hai cái tay để múa may quay cuồng. Cái bụng
đáng để vỗ kêu bồm bộp như cái trống. Và tối hôm nọ, ở giữa một
phố đông đúc, tôi đã gặp một người bạn chỉ "trơ thân cụ" ra có ba
thứ đó mà bây giờ giàu bạc triệu.
Có ai biết trước đây, hồi Pháp thuộc và Nhật thuộc, anh ta làm
cái nghề ngỗng gì không? Văn sĩ nghèo. Như anh và như tôi vậy. Mà
lại nghèo hạng nặng. Viết bài cho những báo nịnh Tây nịnh Nhật có
tiếng mà chính những báo có tiếng là nịnh đó cũng
không dám đăng, bởi câu nịnh vô liêm sỉ quá, [.............] Do đó
anh ta không kiếm được một xu nào, vợ ở một nơi, mấy đứa con ở
một nẻo. Anh ta đã có lúc nghĩ đến cách lẳng lặng về ở Giáp Bát
một mình ăn mỗi bữa một bát cơm của Tổng hội Cứu tế giúp cho.
Thì đùng một cái trời làm ngay cho một trận lăng nhăng. Anh ta
biển thủ được hai triệu bạc, ăp cắp thêm được một cái chậu thau
bằng vàng, và bây giờ anh ta gõ giày đi chơi ngoài phố, kẻng như
mốt Tay-lo người Mỹ. Người ta bảo anh ta có tới hai chục bộ quần
áo Tây. Chả biết có thực hay không hay lại là vu cho? Nhưng cái
mắt tôi trông thấy thì quần áo, giày mũ, cà-vạt và pốt-sét
cùng
