- Chúng ta tuy gọi là sứ thần, nhưng thực sự chỉ là mấy anh đi trốn. Rồi
đây còn gặp biết bao điều ngăn trở. Nếu chưa đến đất Tầu mà bị giặc bắt thì
công việc đến dở dang mà đại cục cũng cơ hồ nguy mất.
Án cười.
- Lòng trời nếu còn lựa nhà Lê thì không đến nỗi ấy. Chỉ nghĩ nước Nam
ta từ xưa đến giờ thông sứ với Tầu đã nhiều. Có hồi là sáng nghiệp, có lúc
là trung hưng, đi lại thật phiền phức nhưng chưa bao giờ phải khổ sở như
chúng ta bây giờ.
Nói rồi, Án tức cảnh ngâm mấy câu:
Thiên cổ do truyền kỳ tuyệt sự,
Tệ sam tàn lạp, sứ thần trang.
(Sứ đâu có sứ lạ đời,
Nón mê áo rách để cười nghìn thu.)
Hai người len lủi đi đến Hòa Lạc bị du binh của tướng Tây Sơn là
Nguyễn Văn Diệm đi tuần rất nghiêm ngặt, không có giấy thông hành
không cho đi. Đản và Án giả làm khách buôn, theo người Tầu, đi lẩn vào
núi sang thẳng đất Tầu.
Nghĩ đến cái thanh thế điêu linh của mình, Trần Danh Án có làm bài
cảm khái sau này:
Độc hữu cô thân lệ ám lưu,
Gia tình quốc sự tứ du du.
Tha hương khởi tất phùng thanh nhãn,
Nghịch cảnh thùy năng bất bạch đầu?
