15 Trọng âm của một từ
Trọng âm từ (Word Stress)
đóng vai trò quan trọng trong việc phân
biệt được từ này với từ khác khi chúng ta nghe và nói tiếng Anh. Người bản
ngữ phát âm bất cứ từ nào đều có trọng âm rất tự nhiên đến mức họ không
biết là hhọ có sử dụng trọng âm. Vì vậy, đặt trọng âm sai âm tiết hay không
sử dụng trọng âm sẽ khiến người bản xứ khó có thể hiểu được là người học
tiếng Anh muốn nói gì và họ cũng gặp không ít khó khăn trong việc nghe
hiểu người bản xứ. Chẳng hạn từ “
export
” có 2 cách đánh trọng âm, trọng
âm rơi vào âm tiết thứ nhất: là danh từ, đọc là
/’eksport/
có nghĩa là “việc
xuất khẩu”, nhưng trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai
/ik’sport/
thì đó là động
từ, có nghĩa là “hành động xuất khẩu”. Trong tiếng Anh, có một số từ được
viết giống nhau nhưng trọng âm ở vị trí khác nhau tùy theo từ loại. Như
vậy phát âm đúng trọng âm của một từ là yếu tố đầu tiên giúp nghe hiểu và
nói được như người bản ngữ.
Trọng âm từ
là gì? Để hiểu được trọng âm của một từ, trước hết người
học phải hiểu được thế nào là âm tiết. Mỗi từ đều được cấu tạo từ các âm
tiết. Âm tiết là một đơn vị phát âm, gồm có một âm nguyên âm
a, e, i, o, u
và các phụ âm
p, k, t, m, n…
bao quanh hoặc không có phụ âm bao quanh.
Từ có thể có một, hai, ba hoặc nhiều hơn ba âm tiết. VD: từ
fun, fast, go, do
là những từ có một âm tiết,
twenty, table, sunshine
là những từ có 2 âm tiết
còn những từ có 3 âm tiết
important
, 4 âm tiết
practitioner
và 5 âm tiết như
international
, v.v.
Tiếng Anh là ngôn ngữ đa âm tiết, những từ có hai âm tiết trở lên luôn
có một âm tiết phát âm khác biệt hẳn so với những âm tiết còn lại về độ dài,
độ lớn và độ cao. Âm tiết nào được phát âm to hơn, giọng cao hơn và kéo
dài hơn các âm khác trong cùng một từ thì ta nói âm tiết đó được nhấn
trọng âm. Hay nói cách khác, trọng âm rơi vào âm tiết đó. Khi nhìn vào
phiên âm của một từ, thì trọng âm của từ đó được ký hiệu bằng dấu phẩy ở
phía trước bên trên âm tiết đó.
Vậy có quy tắc nào để đánh dấu trọng âm của từ hay không? Câu trả
lời là có. Tuy nhiên, giống như bất kể các hiện tượng ngữ pháp, đó chỉ là
tương đối, tức là không đúng với mọi trường hợp. Nhưng chúng ta vẫn có
