Đọc những tập du ký này độc giả vui thích nhất khi biết chắc rằng sách
viết đúng sự thật và tác giả thành thực, không có ý đánh lừa người đọc. Em
tôi vốn dĩ là người táo bạo hay bon chen, lại thích du lịch như tôi; nên lúc ở
Ấn Độ nghe người ta đồn ở xứ Đàng Ngoài có nhiều sản vật lạ, quyết định
sang ngay, nhân nó lại có khiếu học các thứ tiếng rất mau, nó biết ngay
được tiếng Mã Lai là thứ tiếng được các nhà thông thái trong những vùng
này thông dụng như tiếng La tinh bên Âu châu ta. Nó được rõ rằng bên xứ
ấy tơ lụa, xạ hương và nhiều hàng hóa bán rẻ hơn mọi nơi, trong việc buôn
bán người ta còn trọng sự tín thực. Thăm hỏi xong rồi nó sửa soạn một
chiếc thuyền và nhờ chiếc này các lộ trình của nó đều may mắn cả.
Bao giờ nó cũng mang theo trong người nó một số tiền khá lớn và bao
giờ nó cũng có sẵn ít nhiều đồ vật nho nhỏ lạ mắt để làm quà cho Quốc
vương và các vị Đình thần (vì ở các xứ Đông phương, không nên đi tay
không vào bệ kiến các vua chúa hay ra mắt các đại thần bao giờ). Nhờ vậy
nó được tiếp đãi tử tế khi nó mới bước chân đến đất này; viên quan Thương
chính nó lên chào đầu tiên và được nó tặng một chiếc đồng hồ có quả nặng
(hor loge à poids), một đôi súng tay và hai bức tranh mỹ nữ, lên báo tin nó
đến cho đức vua. Ngài truyền lệnh cho nó vào triều kiến. Tại triều, nó làm
cho mọi người ngạc nhiên sao lại có một người đi khỏi quê hương xa thế,
mà lại nói tiếng Mã Lai giỏi như thế. Đức vua tiếp đón nó rất ân cần và vui
lòng thu nhận những phẩm vật nó dâng tặng: một thanh gươm có chuôi, cán
bằng vàng nạm ngọc hồng và ngọc bích, lưỡi rộng hai ngón tay, chỉ mài sắc
một bên như kiếm gươm bản xứ; một đôi súng có bịt bạc; một yên ngựa
kiểu Ba Tư thêu chỉ vàng chỉ bạc có dây cương; một chiếc cung có tên và
ống đựng; sáu bức tranh mỹ nữ cùng kiểu với những chiếc nó đã cho viên
quan Thương chính, những phẩm vật này làm đẹp lòng đức vua lắm. Ngài
rút gươm ra khỏi bao để ngắm nghía cho kỹ; một hoàng tử cũng cầm thử
xem có vừa tay không rồi đứng vào thế sắp chém địch thủ một nhát; hoàng
tử đứng rất đẹp nhưng theo lối bên này, nên em tôi có xin phép đức vua chỉ
cho ông hoàng hiểu cách đánh gươm ở bên Pháp. Đức vua rất vui thích (vì
nếu độc giả cho phép tôi nói rõ về em tôi, thì tôi xin nói thêm rằng thân
