XÓM CẦU MỚI - Trang 428

nghĩa. Trừ mỗi một câu duy nhất, nói được mà lại phát âm lơ lớ bằng giọng
Tàu: "Mìn dơ... i tó... ti dờ... dồ..." Nghĩa là "Mình ơi có đi Bờ Hồ...", một
câu, trong bài hát vui, tếu. Đầu thế kỷ 20, bài này được giới bình dân ở Hà
Nội và Hải Phòng ưa thích. "Mình ơi có đi bờ hồ. Cùng tôi chén kem kẹo
dừa. Xin đừng, là đừng chê nhé. Trong túi tôi có mười đồng xu..."
Chồng bà, gốc dân Tàu nghèo, xưa kia từng lưu lạc sang làm phu mỏ ở Hòn
Gai, Móng Cái. Gặp và lấy bà, rồi đưa nhau về Tàu. Chẳng may, ông mất
trong thời chiến tranh Nhật Hoa. Bà chỉ có một người con trai. Năm gặp
chúng tôi, anh ta khoảng trên bốn mươi, chưa vợ. Vóc người to cao, vạm
vỡ. Hàng ngày phơi mình ngoài nắng gió, làn da bị bụi đá và mồ hôi bám
két lại, sần lên, đen xám, như da của con voi con, tóc bờm xờm cứng đơ.
Nhưng tính anh rất hiền, quá hiền đến gần như ngây ngô. Chúng tôi có hỏi
han chuyện gì, anh ta cũng chỉ nhe hàm răng xỉn, cười cười, không trả lời.
Mỗi buổi sớm, anh ta đi đập đá; mình bà mẹ ở nhà, vào ra trông coi, săn
sóc vườn tược. Bà khéo trồng, nên rau, trái mọc xanh um; hoa màu dùng để
nhà ăn và đem bán cho mấy người đập đá thuê, quanh nhà, cũng phụ thêm
được tiền gạo chợ cho hai mẹ con. Thỉnh thoảng, bà già sai con trai đem lên
núi cho chúng tôi, khi thì vài quả mướp, mấy quả cà chua, hay rau cải v.v.
Một buổi xế trưa, chắc người con đi làm chưa về. Bà lọm khọm bưng lên
núi một "thố", loại nồi đất có chiều cao, đựng canh chân giò, nấu với rau
cải khô. Chẳng biết bà phải leo bao lâu, lúc đến trước cửa nhà chúng tôi,
mới thoáng thấy anh Tam, bà đã quýnh quíu, vừa thở dốc vừa gọi: "Sần,
sếng sáng, Sần... sếnh..." (Ông Trần, ông Trần ơ...) Anh Tam họ Nguyễn,
nhưng hồi ở Tàu các anh em lại lấy họ Trần để gọi anh. Chưa dứt lời, bà
vấp ngã, thố canh đổ vỡ tung toé. Anh Tam hốt hoảng, đỡ bà đứng lên, bà
không chịu. Ngẩn người nhìn những miếng chân giò và rau rơi vãi trên nền
đá, rồi cuống quít nhặt lên. Miệng không ngớt kêu rên bằng một tràng tiếng
Tàu, chẳng vì đau cái đau mới ngã, mà hình như chỉ tiếc nồi canh. Anh
Tam vội cúi xuống phụ bà nhặt, vừa vội vàng nói với bà: "Không sao,
không sao đâu bà ơi, chỉ rửa đi, rồi đem nấu lại, vẫn ăn được mà. Vẫn ăn
được mà...! Bà đứng lên đi, để tôi xem chân bà có đau lắm không...?"
Khi đã nhặt hết, không còn cọng rau và miếng thịt nào, bà mới chịu đứng