Một hôm ông đọc một bài diễn văn tại trường trung học Nagaoka. Trong
bài diễn văn, vị đô đốc nổi tiếng nhất của Nhật Bản phát biểu lần cuối cùng
quan điểm của ông về người Mỹ:
"Nhiều người nghĩ rằng người Mỹ yêu thích xa hoa và văn hóa của họ nông
cạn và vô nghĩa. Thực là sai lầm khi cho rằng người Mỹ yếu đuối, chỉ biết
yêu những sự xa hoa. Tôi có thể bảo cho các bạn biết rằng người Mỹ đầy
tinh thần công bằng, tranh đua và mạo hiểm. Hơn nữa cách suy nghĩ của họ
rất tiến bộ và khoa học. Chuyến bay một mình băng qua Ðại Tây Dương
của Lindbergh là loại hành động hào hùng thông thường của họ. Ðó là một
sự mạo hiểm tiêu biểu đặt căn bản trên khoa học của người Mỹ."
"Ðừng quên rằng kỹ nghệ của Mỹ phát triển hơn kỹ nghệ của Nhật Bản
nhiều - và không như chúng ta, họ có đủ dầu hỏa họ cần dùng. Nhật Bản
không thể thắng được Hoa Kỳ. Chính vì thế, Nhật Bản không nên gây chiến
với Hoa Kỳ."
Bài diễn văn gây nên một luồng công kích mới. Phe lục quân vừa chiến
thắng tại nước Trung Hoa bán khai lên tiếng chê Yamamoto là kẻ hèn nhát.
Nhiều nhân vật quan trọng tức giận, coi lời tuyên bố của Yamamoto là vô
trách nhiệm. Yamamoto cũng tức giận tuyên bố: "Tôi là một người Nhật.
Tôi chỉ làm điều gì ích lợi cho tổ quốc tôi. Chính những kẻ đang đẩy Nhật
Bản vào vòng chiến mới là những kẻ vô trách nhiệm."
