thế tôi có thể làm diễn từ khác hẳn diễn từ của anh ta. Tôi tin chắc chuyện
đó không xảy ra ngay cả với tác giả tệ nhất. Chẳng hạn, lấy ví dụ chủ đề
diễn từ của Lysias khai thác: nên dành cảm tình cho người không yêu
[236a] hơn là người yêu. Quý hữu có hình dung có nhà văn không đề cao
sự trầm tính, bình tĩnh của người không yêu, và hạ thấp sự nôn nóng, nông
nổi của người yêu, trong khi đó đúng là điểm cần khai thác, mà vẫn còn đôi
điều để trình bày không? Không đâu, tôi nghĩ chúng ta phải trân trọng và
dành riêng cho người phát biểu diễn từ khai triển chủ đề tương tự. Còn như
khi nói tới khai triển, chúng ta không thể ca ngợi sáng tạo mới mẻ họ đưa ra
mà chỉ ngợi ca bố cục khéo léo họ thực hiện. Trái lại, khi khai thác cái
không cần, mà sáng tạo khó khăn mới nghĩ ra, chúng ta có thể tán dương cả
bố cục lẫn sáng tạo.
Phaedrus. Tôi đồng ý với ngài; tôi nghĩ như vậy hợp lý. Đó là điều tôi
sẽ thực hiện, [b] Tôi sẽ dành ưu tiên để ngài phỏng định từ chủ đề: người
yêu ốm đau, không lành mạnh, đầu óc không ổn định bằng người không
yêu; và nếu đưa ra diễn từ đầy đủ, phong phú, khác hẳn diễn từ của Lysias,
ngài sẽ có tượng vàng nện bằng búa dựng lên để kỷ niệm đặt bên cạnh cúng
vật dâng bạo chúa Cypselid ở Olympia.
Cypselid là cách gọi bạo chúa cai trị Corinth thời kỳ thịnh vượng thế kỷ VII
TCN. Không rõ lễ vật Phaedrus nói là gì, có lẽ là tượng Zeus bằng vàng;
nhưng theo sử có chiếc rương chạm trổ kỳ lạ mà Cypselos, bạo chúa mở
đầu triều đại, trốn trong đó lúc còn nhỏ, được trưng bày ở Olympia.
Socrates. Ồ, Phaedrus, quý hữu mâu thuẫn trầm trọng, vì chỉ chọc tức,
tôi tấn công người tình
của quý hữu, thế mà quý hữu hình dung tôi thực
tình có ý định thi thố tài năng với tác giả, phát biểu đôi điều mới mẻ và
khác biệt.
Nguyên văn: “paidika”, người yêu dấu.
Phaedrus. Sự thể cho thấy ngài đã rơi vào bẫy mình tự giăng. Ngài
không có lựa chọn [c] mà phải đưa ra diễn từ càng hay càng quý. Nếu
không, thay đổi vai trò, ngài sẽ đẩy chúng ta tới chỗ đối thoại giễu cợt rẻ
