Socrates. Sao hả, quý hữu không tin Erôs là con của Aphrodite và là
một vị thần ư?
Platon đưa ra nhận định khác về phả hệ và địa vị của Erôs, tương phản với
ý trong Yến hội 202a-204a. Ý kiến tổng quát ở đây là, Socrates muốn nói,
thần linh không làm điều gì tồi tệ, xấu xa cả.
Phaedrus. Người ta thường nói thế.
Socrates. Nhưng không phải Lysias, cũng chẳng phải diễn từ mà ban
nãy quý hữu đã dụ hoặc khiến tôi mở miệng thốt lời. Nếu là thần linh hoặc
cái gì tuyệt vời, [e] chắc hẳn là vậy, Erôs không thể nào xấu xa. Thế mà hai
diễn từ nói như thể Erôs là vậy. Đó là sự xúc phạm, sự báng bổ hai diễn từ
làm với Erôs. Hai diễn từ này ngớ ngẩn song được đạo diễn tài tình. Trong
khi nói đã không thực lại không đúng, tự phong tự diễn, hai diễn từ làm ra
vẻ trang trọng như thể ta có cái đặc biệt, [243a] hy vọng có thể che mắt
đánh lừa người ngớ ngẩn đáng thương nhằm vơ vét chút tiếng tăm nào đó.
Vì thế, quý hữu, tôi phải giữ gìn bản thân trong sạch, tinh khiết. Có
nghi thức thanh lọc rất cổ đối với người vấp phải sai lầm khi kể huyền thoại
về vấn đề tuyệt vời, cái mà Homer không biết song Stesichoros lại am
tường.
Khi bị mất thị lực vì nói xấu Helen giống như Homer, Stesichoros
không thể im lặng với lý do. Trái lại, là người chân thực và được Thi Thần
truyền cảm hứng, thấu hiểu nguyên do, thi sĩ tức thì làm mấy câu thơ:
Xem Plato, Cộng hòa, Oméga Plus Books, 2018, tr. 643. (BT)
Chuyện đó không có thật:
Em không hề dong buồm trên thuyền dễ thương,
Và em cũng chưa bao giờ đặt gót tới thành Troy.
Helen là con gái của Zeus và nàng Leda. Mặc dù được thờ như nữ thần ở
Sparta và vài nơi nữa, song Homer mô tả nàng như con người bằng xương
bằng thịt, bị Paris quyến rũ bỏ nhà đến thành Troy nên dẫn đến cuộc chiến
kéo dài mười năm. Stesichoros đã làm thơ nói xấu Helen, Clytemnestre và
