phải nguyên tắc ngăn nắp của tình yêu trong cơ thể tôi muốn tiếng động và
cọ ngoáy nên nhảy mũi hắt hơi, vì cơn nấc im tức khắc lúc tôi áp dụng cách
đó!”
Nhận định của Aristophanes, mặc dù rõ ràng là nói đùa, nhưng dường như
xác nhận ý kiến của Eryximachus rằng y học là khoa học “đổ đầy và làm
vơi” (186c): hắt hơi khiến hơi nhiều lúc nấc cụt thoát ra ngoài. Tuy nhiên,
nhận định này cũng khiến ta chú ý hình ảnh thế giới và ý định đặt để trật tự
do Eryximachus đưa ra không hoàn toàn thỏa đáng.
Eryximachus đáp: “Aristophanes quý mến, cẩn thận đừng coi thường
cái đang làm! Trước khi bắt đầu diễn từ mà nói đùa pha trò, [b] quý hữu
khiến tôi cũng phải canh chừng trong khi quý hữu phát biểu, vì sợ quý hữu
nói điều ngớ ngẩn, tức cười, nếu không quý hữu cứ việc hoàn tất diễn từ êm
ả, không bị ngắt quãng cắt ngang”.
Aristophanes cười nói: “Eryximachus nói có lý, tôi xin rút lời đã nói,
hãy coi như tôi chưa nói gì! Xin đừng để ý canh chừng. Điều tôi sợ phải kể
không phải điều sẽ làm buồn cười, vì như vậy là tự nhiên nắm ưu thế và
Thi Thần của tôi
sẽ tìm thấy đất dụng võ thích hợp, mà là điều nực
cười
Tức Thi Thần hài kịch.
Nguyên văn: “geloíos” (buồn cười) và “katagélastos” (nực cười). Nét nghĩa
của hai từ này rất khó phân biệt rõ ràng. Ở đây, người dịch có tham khảo
bản tiếng Pháp: “des choses quy fassent rire” và “des choses ridicules”, và
bản tiếng Anh: “something funny” và “something ridiculous”.
Eryximachus tiếp lời: “Vậy thì, quý hữu có thể tấn công tôi rồi bỏ
chạy! Coi chừng, Aristophanes. Nên nhớ quý hữu sẽ phải nói như ai đó tính
sổ trả lời.
Tuy nhiên, dù vậy, nếu quyết định, tôi sẵn sàng để quý hữu ra
đi.”
Theo thông lệ cuối năm chứng tỏ khả năng thi hành chức vụ quan chức nào
cũng phải tính sổ theo dự toán tài khóa; cơ chế gọi là “eúthuma”. Chỗ này
có lẽ Eryximachus ám chỉ cơ chế đó.
