chúng ta gọi là tình yêu? Mục đích thực sự của tình yêu là gì? Quý hữu biết
không, vui lòng cho hay?’
‘Chắc chắn không, Diotima. Nếu biết, tôi đã không thụ giáo bà, cảm
kích và thán phục đến thế trước những hiểu biết sâu xa, đồng thời cố gắng
học hỏi đúng mấy điều vừa phát biểu.’
‘À, tôi sẽ nói quý hữu hay. Mục đích của tình yêu là hạ sinh trong cái
đẹp
, trong thân xác và trong tâm hồn.’
Nguyên văn: “tókos en kalôi”. Cụm từ này có hai cách giải nghĩa, nghĩa
còn lại là sinh đẻ đúng kỳ. Hơn nữa, giới từ “en” được sử dụng mơ hồ,
không rõ là “trong” hay “trước”, dẫn đến việc có thể hiểu ý Diotima là cái
thai ở trong một cơ thể (người mẹ) đẹp hoặc người mang thai sinh con
trước cái đẹp.
‘Phải là nhà tiên tri mới có thể am tường bà muốn nói gì, thực sự tôi
không biết đoán độ.’
[c] Diotima trả lời: ‘Vậy tôi sẽ giải thích rõ ràng hơn. Socrates biết
đấy, con người đều thụ thai
trong thể xác và tâm hồn. Khi tới tuổi trưởng
thành, chúng ta tự nhiên muốn sinh con đẻ cái. Nhưng chúng ta không thể
sinh trong cái xấu mà phải trong cái đẹp
. Sở dĩ vậy ấy là vì khi người đàn
ông và người đàn bà gặp nhau để sinh đẻ, tiến trình đó thuộc loại tuyệt vời.
Việc thụ thai và sinh sản là thấm nhỏ mầm mống bất tử vào thực thể tất tử,
việc đó không thể diễn ra trong tình trạng bất hòa.
Nguyên văn: “kyoûsin”, nghĩa đen là mang thai, nghĩa bóng là sáng tạo. Từ
đoạn này, tác giả dùng phép ẩn dụ, lấy việc sinh đẻ (thể xác) để mô tả việc
sáng tạo (tâm hồn). (BT)
Hoặc: “Không thể sinh đẻ khi chưa thích hợp, mà phải đúng kỳ”.
[d] Cái xấu bất hòa, xung khắc với cái tuyệt vời, trong khi cái đẹp kết
thân, hòa hợp với cái tuyệt vời. Vì thế, cái đẹp giữ địa vị nữ thần Moira
Eileithyia
chủ tọa việc sinh nở. Đó là lý do tại sao khi tới gần cái đẹp,
đúng định kỳ, thú vật mang bầu hoặc con người mang thai đều cảm thấy
