Lạc”. Không có các điều khổ, chỉ hưởng những điều vui là do được trang
nghiêm bởi phước đức, trí huệ, thần thông đạo lực của A Di Ðà Phật.
Thế giới chúng ta đang sống có đủ cả ba khổ, tám khổ, vô biên các nỗi
khổ, hoàn toàn chẳng vui. Vì thế gọi là Sa Bà. Tiếng Phạn Sa Bà, Hán dịch
là Kham Nhẫn, ý nói: chúng sanh trong thế giới này có thể kham chịu được
các thứ khổ. Trong thế giới này chẳng phải là không có điều vui, nhưng
những điều được coi là vui ấy lại đều là khổ. Chúng sanh mê muội lại coi
đấy là vui, như mê rượu đắm sắc, săn bắn, bẫy rập, có gì là vui? Một lũ ngu
phu đắm đuối chẳng bỏ được, thích đến quên mệt, thật đáng xót thương!
Những điều dù thật sự là vui cũng khó lâu bền. Chẳng hạn như cha mẹ
cùng còn sống, anh em không xảy ra chuyện gì; chuyện như vậy làm sao
thường hằng được mãi? Vì thế cảnh vui vừa thoáng qua, tâm buồn liền tiếp
theo ngay, nên bảo là “trọn chẳng có gì vui”, chẳng cần phải bàn nữa! Sự
khổ trong thế giới chẳng thể nói hết, nhưng có thể dùng tam khổ, bát khổ để
bao quát không sót.
Ba khổ là:
- Khổ Khổ.
- Vui (lạc) là Hoại Khổ.
- Chẳng khổ chẳng vui là Hành Khổ.
1) Khổ Khổ là nói thân tâm ngũ ấm này thể tánh bức bách nên gọi là
Khổ. Lại còn phải luôn chịu đựng các nỗi khổ: sanh, già, bệnh, chết v.v...
nên gọi là Khổ Khổ.
2) Hoại Khổ là bất cứ sự gì trong thế gian cũng chẳng được bền lâu. Mặt
trời giữa Ngọ phải chếch về Tây. Trăng đầy rồi khuyết, đạo trời còn phải
như thế, huống là việc người? Cảnh vui vừa chớm, cảnh khổ đã đến ngay.
Nỗi khổ ấy chẳng diễn tả được nổi! Vì thế gọi Lạc là Hoại Khổ.
3) Hành Khổ là tuy chẳng khổ, chẳng vui, tựa hồ phải chăng, nhưng tánh
nó dời đổi, có gì là thường trụ? Vì thế gọi là Hành Khổ.
Nêu lên ba thứ khổ ấy (Khổ Khổ, Hoại Khổ, Hành Khổ) thì không có nỗi
khổ nào chẳng gộp trong ấy. Ý nghĩa tám khổ trong các sách đã thuật rõ.
Nếu biết cõi này là là khổ thì tâm chán nhàm Sa Bà sẽ bừng bừng phát sanh.
Nếu biết cõi kia là vui thì ý niệm ưa thích, mong cầu Cực Lạc sẽ hừng hực
phát khởi. Do vậy, chẳng làm các điều ác, vâng làm các điều lành để bồi đắp
nền tảng. Lại dùng tâm chí thành, khẩn thiết trì danh hiệu Phật, cầu sanh Tây
Phương thì thoát được cõi Sa Bà này, sanh về cõi Cực Lạc kia, làm con đích
thực của đấng Di Ðà, làm bạn hiền trong Hải Hội vậy!
* Xem cõi Sa Bà này nhơ xấu còn hơn nhà xí. Tin cõi Cực Lạc kia chính
là quê nhà mình vốn sẵn có. Chẳng cầu phước lạc cõi trời, cõi người trong
đời này hay đời sau, chỉ nguyện khi báo chung mạng tận, được Phật tiếp dẫn
