vẫn cứ triền miên, rốt cục vẫn bị tập khí dâm dục trói buộc. Bởi thế, phải
nhận chân, gột trừ ác nghiệp tập khí thì tự do mới được có phần.
* Bàn đến những ai bị việc đời trói buộc, không cách nào thoát được;
nếu trong lúc bị buộc ràng mà có thể chẳng bị chúng xoay chuyển sẽ thoát
ngay được những buộc ràng ấy. Như gương chiếu vật, vật đến chẳng cự
tuyệt, vật đi chẳng giữ lại. Nếu chẳng hiểu nghĩa này, dù có bỏ sạch việc đời
không còn một việc gì thì tâm vẫn cứ tán vọng, ràng buộc kiên cố, chẳng thể
gột sạch.
Người học đạo phải làm đúng với bổn phận của mình, tận hết bổn phận.
Như vậy, dù suốt ngày việc đời bận bịu, vẫn suốt ngày tiêu dao ngoại vật.
Câu nói “nhất tâm vô trụ, vạn cảnh câu khai, lục trần bất ố, hoàn đồng
Chánh Giác” (nhất tâm vô trụ, vạn cảnh đều khai, chẳng ghét sáu trần, đều
coi chúng là Chánh Giác) là nói về điều này vậy.
* Muốn cho Chân Trí hiển hiện thì hãy nên thường khởi giác chiếu đối
với mọi ngôn từ, cử chỉ hằng ngày, chẳng để hết thảy những tình cảm, ý
tưởng trái lẽ tạm thời nảy mầm trong tâm. Thường giữ cho tâm này hư minh
đỗng triệt (trống không, sáng suốt, thấu suốt)như gương đặt trên đài, gặp
cảnh nào hiện bóng cảnh nấy, chỉ chiếu cảnh trước mắt, chẳng bị chuyển
theo cảnh, tốt xấu kệ nó, can chi đến mình? Ðến chẳng mong chờ, đi chẳng
lưu luyến.
Những tình tưởng trái lẽ nếu vừa mới manh động liền phải nghiêm khắc
đối trị, trừ khử cho sạch. Như cùng quân giặc đối địch, chẳng những không
cho nó xâm phạm lãnh thổ của mình, mà còn phải chém tướng, đoạt cờ, diệt
sạch dư đảng. Phải nghiêm khắc dùng cách chế ngự quân địch như vậy để tự
trị mình, đừng lười nhác, đừng sao nhãng. Khắc kỷ, giữ lễ, chú trọng kính,
giữ lòng thành. Những khí giới [để tự đối trị mình] thì nên dùng bốn điều
không của Nhan Tử, ba điều cảnh tỉnh của Mạnh Tử, cách hạn chế lỗi lầm,
tự biết mình sai của ông Cừ Bá Ngọc.
Lại phải nên nhiệt thành kinh sợ [những tình tưởng trái lẽ] như té xuống
vực sâu, như đi trên băng mỏng. Ðối địch cùng chúng thì quân oai vang dậy
khiến tặc đảng tấm lòng nguội lạnh, hoảng hốt, sợ vướng phải cơn tàn sát
diệt chủng nặng nề, chỉ mong hưởng hồng ân vỗ về. Từ đấy, chúng sẽ khuất
phục, đầu hàng, quy thuận sự giáo hóa, đổi sạch tâm trước, chăm tu đức sau.
Tướng chẳng ra khỏi cửa, quân chẳng đổ máu. Toàn bộ giặc cướp, oán cừu
đều thành con đỏ, bọn phản loạn cùng hóa thành dân lành. Trên cai trị, dưới
tuân phục, cả nước phẳng lặng, chẳng dấy can qua, ngồi hưởng thái bình.
Những điều vừa nói trên đây là do cách vật nên trí tri, do trí tri nên tự
khắc sẽ làm sáng tỏ đức sang
18
. Chân thành và minh đức nhất trí thì phàm sẽ
