phát động liền có lỗi đâu! Tại gia cư sĩ hằng ngày cùng người cư xử phải
luôn đề phòng trong mỗi khắc. Nếu không, chẳng những ý nghiệp không
tịnh mà thân khẩu cũng thành ra ô uế, bất tịnh. Muốn cả mình lẫn người
cùng được lợi thì không gì bằng lấy những hành vi của vị danh nhân đã nói
ở trên (tức Cừ Bá Ngọc) làm khuôn phép, gương mẫu vậy.
* Muốn học theo Phật, Tổ liễu sanh tử thì phải bắt đầu từ việc hổ thẹn,
sám hối, dứt ác, tu thiện, ăn chay, tự răn nhắc, ý thật chân thành, thiết tha.
Phải thực sự tu tập, tận lực thực hành. Nếu không chỉ trở thành vọng ngữ
trong các thứ hư dối. Biết chẳng khó, làm được mới khó. Mấy kẻ thông minh
trong thế gian đều chỉ nói được, nhưng không làm được. Trọn một đời này,
uổng công vào núi báu, trở về tay không. Ðáng xót, đáng tiếc thay! Ðáng
xót, đáng tiếc thay!
* Phàm phu còn mê, tín tâm bất định; vì thế có tật lắm phen tin rồi lại
ngờ, lắm phen đã tu rồi lại tạo nghiệp, cũng là do người dạy ban đầu không
hiểu đạo đến nơi đến chốn. Nếu lúc ban đầu, chỉ từ nhân quả thiển cận mà
khởi sự sẽ chẳng đến nỗi bị điên đảo, mê hoặc như thế. Ðối với những tội cũ,
dù rất sâu nặng, hãy nên chí tâm sám hối, sửa đổi thói xưa, tu tập từ nay,
dùng chánh tri kiến tu tập Tịnh nghiệp, dốc chí tự lợi, lợi tha thì tội chướng
như sương tiêu tan, bầu trời chân tánh sáng rạng. Vì thế, kinh nói: “Thế gian
có hai hạng người mạnh mẽ: một là người chẳng tạo tội; hai là đã tạo tội rồi
lại có thể sám hối”.
Một chữ Hối phải từ tâm khởi. Tâm chẳng thật sám hối, có nói gì cũng
vô ích. Ví như chỉ đọc toa thuốc, chứ chẳng uống thuốc, nhất định chẳng hy
vọng gì lành bệnh được. Còn nếu theo toa uống thuốc, sẽ tự được lành bệnh,
thân an. Ðiều đáng ngại là lập chí chẳng vững, một nóng mười lạnh thì chỉ
uổng mang hư danh, không mảy may lợi ích thật sự.
* Cảnh không tự tánh, tổn hại hay lợi ích toàn do người. Ba nghiệp, bốn
oai nghi (đi, đứng, nằm, ngồi) thường giữ như “tứ vật” (bốn điều đừng) của
Nhan Uyên. Ngũ giới, thập thiện khác gì “tam tỉnh” (ba điều tự cảnh
tỉnh) của Tăng tử. Trong nhà tối tuy không ai thấy nhưng thiên địa, quỷ thần
đều biết. Niệm mới manh nha nhưng tội phước ẩn nhiệm đã rạch ròi như trời
với vực. Nếu thường tu tỉnh được như thế thì tất cả hành động đều là thiện,
ác chẳng sanh từ đâu được. Ðây chính là quy mô sâu rộng của chánh tâm
thành ý, chớ nói là nhà Phật phiền toái, chẳng giản dị, nhanh tắt như Nho
gia!
