Dù công tác của Sêrê có là quá nặng đến mức nào đi nữa, anh cũng vẫn cứ
tìm ra được người để điền vào một đội đặc biệt nạo vét ao. Karabanôp được
phái làm đội trưởng đội đó. Bốn chục gã trai cởi trần, chỉ mặc những chiếc
quần đùi tã nhất có thể moi ra được trong kho dự trữ của Đơnit Kutlaty, bắt
tay vào việc tát cạn ao. Dưới đáy áo tìm ra được rất nhiều thú vị: súng
trường, súng ngắn nòng, súng lục. Karabanôp nói:
- Cứ tìm cho kỹ, sẽ thấy cả những chiếc quần đấy. Tớ cho là họ cũng có
ném cả quần xuống đây, vì trụt quần ra mà phới chả tiện hơn mà...
Lôi những vũ khí ra khỏi bùn thì không khó, nhưng còn xúc bùn đi thật là
một công việc gay go hết sức. Cái ao khá rộng, vậy nếu chỉ mang của bửn
tưởi ấy đi bằng những xô với trành
[68]
, thì đến bao giờ cho hết? Phải đợi
đến khi chúng tôi sáng chế ra những tàu bằng ván gỗ và sử dụng đến bốn
con ngựa kéo, cái lớp bùn nhầy nhụa kia mới bắt đầu vơi đi trông thấy.
“Đội hai đặc biệt phi thường” của Karabanôp làm việc thực ngoạn mục vô
cùng. Búa trát đến tận chân tóc, bọn con trai trông giống hệt những người
da đen. Khó lòng mà nhận ra mặt chúng, và chúng có vẻ là một bầy người
từ một xứ xa lạ nào đến. Sang đến ngày thứ ba trở đi, chúng tôi được dịp
ngắm một cảnh tượng tuyệt nhiên không thể nào có được ở vĩ độ chúng tôi:
bọn con trai đi công tác, bụng quấn những chiếc váy đan rất nghệ thuật
bằng lá xiêm gai, lá sồi và lá những cây khác vùng nhiệt đới. Cổ, chân và
tay chúng mang nặng những trang sức thích hợp, làm bằng dây thép, dải tôn
và sắt tây. Nhiều đứa còn khéo léo mắc được vào mũi những que xiên
ngang, và đeo lên tai những hoa tai gồm những rông-đen, ê-cụ và đanh nhỏ.
Những dân của cái bộ lạc đen ấy cố nhiên không biết tiếng Nga cũng chẳng
biết tiếng Ukren, họ nói toàn bằng tiếng thổ âm tự nhiên của họ mà các trại
viên không biết bao giờ, nó đặc biệt vì những âm thanh the thé và có nhiều
âm phát trong cuống họng, lạ tai đối với người châu Âu. Chúng tôi rất lạ
lùng thấy rằng không những các đội viên của đội hai đặc biệt phi thường
hiểu lẫn nhau, mà họ còn nói liến thoắng nhiều vô kể, và suốt ngày ở trên
