- Vậy theo bác thì con người bao giờ cũng phải đau khổ à?
- Theo tôi, đời sống không phải là một cuộc hội hè vĩnh viễn. Những ngày
nghỉ thì ít, còn đại bộ phận là lao động, những mối lo nghĩ và nghĩa vụ con
người; những người lao động sống như thế đấy. Và trong một đời sống như
thế có nhiều niềm vui và nhiều ý nghĩa hơn cuộc yến hội của cô. Ngày xưa
thì có những thứ người tự bản thân không lao động, chỉ có việc chơi nhởn
và hưởng mọi lạc thú. Những con người đó, cô biết đấy, chúng ta đã đuổi họ
đi rồi, chỉ có thế thôi.
- Phải, Vêra thổn thức, một khi đã là người lao động thì lúc nào người ta
cũng phải đau khổ.
- Tại sao lại đau khổ? Lao động và đời sống cần lao, đó cũng là một niềm
vui. Cô sắp có một đứa con, cô sẽ yêu nó, cô sẽ có một gia đình, và cô sẽ
chăm nom săn sóc thằng bé con cô. Cô sẽ làm việc, như mọi người, và đôi
khi cô sẽ nghỉ ngơi, cuộc sống là như thế đấy. Và khi thằng con cô lớn lên,
cô sẽ luôn cảm ơn tôi vì tôi đã không cho cô tiêu hủy nó.
Dần dà, chầm chậm, rất chậm, Vêra bắt đầu lắng nghe những lời tôi nói, và
nhìn tương lai của mình không sợ hãi và cũng không chán ghét. Tôi động
viên tất cả lực lượng phụ nữ của trại; họ ấp ủ Vera bằng một sự ân cần đặc
biệt, và hơn nữa, bằng một sự phân tích đặc biệt về cuộc sống. Hội đồng đội
trưởng chỉ định cho cô ta một buồng riêng. Kutlaty đứng đầu một tiểu ban
ba người dọn tới buồng đó những đồ đạc, dụng cụ trong nhà và nhiều đồ
dùng hàng ngày linh tinh khác. Ngay đến bọn trẻ nhỏ cũng bắt đầu tỏ ý
thích thú những công việc chuẩn bị ấy, song lý đương nhiên là chúng không
thể nào gạt bỏ được tính vô tâm nhẹ dạ đã quen và sự thiếu nghiêm túc của
chúng đối với cuộc sống. Đó là lý do duy nhất khiến một lần tôi bắt gặp
Xinenki đội một cái mũ trẻ nhỏ vừa mới làm xong.
- Cái gì thế này? Tại sao chú lại thó cái đó đi thế?
Xinenki nhắc vội cái mũ ra và thở dài đánh thượt một cái.
- Chú lấy cái này ở đâu vậy?
