- Còn thằng kia?
- Cũng thế! Michia nói tung lên. Đi đường, chúng nó vớt thịt trong xúp…
Mày không biết xấu à? Đồ khốn kiếp, ít ra mày cũng phải cuộn tay áo mày
lên chứ?
- Ồ, ở đây sẽ gay lắm đấy, bác Antôn Xêmiônôvich ạ, Koxchia nói.
Bọn trai của chúng tôi không biết tản mát đi đâu. Ánh sáng của một ngày
tháng năm êm dịu ngả trên đồi của tu viện âm thầm, nhưng tu viện không
đáp lại cái nụ cười ấm áp đó. Tôi nhìn trong tưởng tượng thấy thế giới ngăn
đôi do một mặt phẳng trong suốt: trên cao trời xanh lồng lộng, hương vị
không khí đậm đà, và mặt trời, chim bay và đỉnh yên tĩnh của những đám
mây cao. Từng mảng trời buông rủ xuống đất, móc vào đó là những xóm
nhà tranh xa xa, những khu rừng con xinh xắn, và dải sông nhỏ vui vẻ uốn
khúc như con rắn nước. Những ruộng trổi đen, xanh và hung đỏ, trải nằm
tinh tươm dưới nắng như một tấm thảm ngày hội. Tất cả những cái đó
không biết là tốt hay xấu, nhưng thực ra ưa nhìn, giản dị và dễ yêu, khiến
người ta những muốn hòa mình vào cái ngày trong sáng của tháng năm này.
Nhưng dưới chân tôi là mảnh đất bỉ ổi của Kuriajê, với những bức tường
đẫm mùi mồ hôi, hương trầm và bọ rệp, với những tội lỗi ngàn đời của các
giáo sĩ, và ghét trộn máu mủ của lũ trẻ vô thừa nhận. Không, nhất định đây
không phải là thế giới, nhưng một cái gì khác, cơ hồ là chuyện bịa đặt đó
thôi!
Tôi đi thơ thẩn trong trại: không một ai đến gần tôi cả, nhưng trại viên có vẻ
đông hơn. Chúng nhìn tôi xa xa. Tôi đi qua các phòng ngủ. Phòng ngủ
nhiều vô kể, khiến tôi không hình dung được đi đến đâu mới hết thấy,
phòng ngủ đóng chật ních cả những tòa ngang dãy dọc lớn nhỏ này. Bây giờ
thì có nhiều trại viên. Chúng ngồi trên các đống rẻ nhàu nát, những tấm
phản mộc, hay trên thành giường sắt. Chúng ngồi cho tiêu bữa ăn, tay thu
vào giữa đầu gối quần rách. Một vài đứa giết rận; trong các xó xỉnh, chỗ
này chơi bài lá, chỗ kia ăn nốt xúp nguội ở đáy xoong quện bồ hóng. Chúng
không chú ý đến tôi: một thế giới trong đó tôi không có mặt.
