Ở câu lạc bộ có những việc khó chịu và bực mình đang chờ đợi chúng
tôi: trẻ nuôi ở Kuriajê không đến họp toàn trại. Mắt Vôlôkhôp buồn rầu
nhìn đăm đăm các tường cao trống trải; Kutlaty cáu sườn đến tái người,
hàm răng nghiến lại, lầm bầm không biết nói gì. Michia mỉm cười nửa
ngượng nửa khinh; chỉ có Misa Ôptsarenkô giữ nguyên vẻ hiền lành bình
tĩnh, nói tiếp một câu chuyện bắt đầu từ lâu rồi:
- Cốt yếu là cày… rồi gieo giống. Thử coi có đời thuở nào: tháng năm
ngựa treo giò, mọi việc chững cả lại!...
- Ở các buồng ngủ cũng chẳng có đứa nào nốt, chúng nó ra tỉnh tuốt,
Vôlôkhôp nói, rồi dùng một danh từ hết sức rõ ràng, hắn khạc ra một câu
chửi, bất chấp sự có mặt tôi.
- Không cho ăn, trước khi chúng chịu đến họp, Kutlaty đề nghị.
- Không, tôi nói.
- Sao lại “không”! Kutlaty kêu lên, nói cho đúng; chúng ta ngồi đây làm
cái gì? Ở ngoài đồng phải biết là lắm cỏ, mà cũng chưa ai buồn cày, thế là
thế nào? Vậy mà chúng ăn tiệc ở ngoài ấy à? Những quân ăn không ngồi rồi
được tự do à? Hay là sao đây?
Vôlôkhôp đưa lưỡi liếm đôi môi đã se lại vì tức giận và nói:
- Bác Antôn Xêmiônôvich, chúng ta hãy đi về phòng nói chuyện.
- Còn bữa ăn thì sao?
- Chúng hãy đợi đấy, ma quỷ chẳng bắt chúng đi mất đâu mà sợ. Mà
đằng nào chúng cũng còn ở ngoài tỉnh kia mà.
Ở câu lạc bộ Thiếu niên, sau khi mọi người đã ngồi yên trên các ghế dài,
Vôlôkhôp nói lời hiệu triệu như sau:
- Bây giờ bàn chuyện cày à? Gieo giống à? Nhưng chúng nó chẳng có gì
hết thì gieo cái cóc khô gì, đến khoai cũng không có. Chúng nó, thì cũng
đếch cần, tụi mình gieo lấy một mình được, nhưng nào có cái gì chứ! Lại
còn… bao nhiêu cái bẩn thỉu, khắm khú. Khi bọn trai nhà mình đến nơi, thì
thực xấu hổ, người ở sạch không biết đặt chân vào đâu. Lại còn các buồng
ngủ, giường, đệm với gối? Lại quần áo? Chúng đi chân đất cả, mà quần áo
