Nhiều người đã cho rằng bi kịch của nhân vật chính là bi kịch của
Tolstoy, và cuối đời ông đã chọn cho mình giải pháp thứ ba trong số những
giải pháp của nhân vật.
Thời trai trẻ, Tolstoy từng là kẻ ăn chơi, từng phạm những lỗi lầm trong
quan hệ với phụ nữ, từng phải bán nhà vì nợ cờ bạc. Cuộc hôn nhân
với Sofia là sự chia tay với tuổi trẻ lang bạt để bắt đầu cuộc sống gia đình
bình ổn. Sofia, khi bắt đầu cuộc sống với Tolstoy, còn rất trẻ, hầu như chỉ là
cô bé con. Song bà đã nhanh chóng thích ứng với vai trò của người phụ nữ
trong gia đình, đúng như Tolstoy mong ước: bà thành vợ, thành mẹ (với 13
lần sinh nở), thành người quản gia quán xuyến mọi công việc gia đình,
thành người thư ký tận tụy của chồng... Nhưng rồi nảy sinh mâu thuẫn, và
có lẽ nguyên nhân chính là ở chỗ: Tolstoy ngày càng trở thành người không
phải chỉ thuộc của riêng bà và gia đình, mà đã là người của nghệ thuật, của
triết lý, của tư tưởng đã thành cái chung của công chúng; trong khi đó bà
chỉ là người phụ nữ bình thường với những lo toan tính toán bình thường,
nhất là luôn phải quan tâm nhiều đến tiền bạc, tài sản,... những thứ mà đối
với Tolstoy càng về sau càng trở nên không còn cần thiết.
Những năm 80, ông cùng gia đình chuyển đến Moskva. Đối mặt với sự
cùng cực của những người nghèo khổ nơi đô thị, cuộc sống xa hoa, sung túc
của gia đình trở nên vô nghĩa đến không thể chịu đựng nổi đối với ông. Mối
quan hệ của ông với vợ trở nên rất căng thẳng do khác biệt về cách nghĩ,
cách sống. Poznychev trong tác phẩm cũng trải qua tình trạng đó, và khi
không còn kiềm chế được nữa, anh ta đã giết người vợ của mình. Còn
Tolstoy thì viết Bản Sonata Kreutzer. Chính Tolstoy cũng đau khổ. Ông đã
tâm sự với một người bạn của mình, Vladimir Chertkov, về tác phẩm: “...có
những lý do tồi tệ nào đó đã khiến tôi viết nó, và biết bao cay đắng> đã từ
nó mà ra”, “mọi nhắc nhở đến nó đều hết sức đau đớn đối với tôi”.(Thư của
Tolstoy, ngày 15 tháng 4 năm 1891)
Tuy nhiên, cho dù tình yêu của ông với vợ không còn được như xưa, dù
cuộc sống gia đình của Tolstoy lâm vào khủng hoảng và vì nó mà ông viết
nên tác phẩm (bởi vậy, ông mới gọi những lý do viết tác phẩm là “tồi tệ”),
nhưng Bản Sonata Kreutzer không phải là tác phẩm chống lại Sofia, chống
