yêu một người đàn ông khác, chuyện đó đã và đang vẫn luôn như vậy trên
đời này. - anh ta móc hộp thuốc ra và bắt đầu hút thuốc.
- Nhưng vẫn có thể có sự yêu thương lẫn nhau chứ, - ông luật sư nói.
- Không đâu, không thể có đâu, - anh ta phản đối, - cũng như không thể
có hai con ốc chui chung trong một cái vỏ
. Đó không phải chỉ là điều
không thể có được, đó còn là sự quá dư thừa. Yêu một người cả đời cũng
chẳng khác nào như nói một ngọn nến có thể cháy sáng suốt một đời người.
- Nhưng đó là ngài toàn nói đến tình yêu thể xác. Chả lẽ ngài không
cho là có tình yêu dựa trên sự thống nhất về tư tưởng, trên sự hòa hợp về
tinh thần ư?- quý bà nói.
- Hòa hợp tinh thần! Thống nhất tư tưởng! anh ta nhại lại với âm thanh
cố hữu của mình, - Nhưng trong trường hợp đó thì chẳng việc gì phải ngủ
chung với nhau (xin thứ lỗi vì lời lẽ thô tục). Thế mà vì sự thống nhất tư
tưởng mà người ta ngủ với nhau đấy, - anh ta nói và cười với vẻ bị kích
động.
- Nhưng xin phép ngài, - ông luật sư tham gia - thực tế mâu thuẫn với
điều ngài nói. Chúng ta đều thấy là quan hệ vợ chồng vẫn tồn tại và cả nhân
loại này, hay đa phần nhân loại sống cuộc sống vợ chồng và rất nhiều người
đã sống được một cách lâu dài và tốt đẹp.
Anh chàng tóc bạc lại phá lên cười:
- Các ông bà nói rằng hôn nhân dựa trên tình yêu, trong khi tôi lại rất
nghi ngờ về sự tồn tại của tình yêu ngoài ham muốn nhục dục, các ngài
chứng minh sự tồn tại của tình yêu bằng sự tồn tại của hôn nhân. Dạ thưa,
hôn nhân trong thời đại chúng ta chỉ là một sự dối lừa thôi ạ!
- Không, xin phép ngài, tôi chẳng vừa mới nói rằng, hôn nhân đã từng
tồn tại và vẫn đang tồn tại cơ mà.
- Thì nó vẫn tồn tại. Chỉ có điều là vì sao mà nó tồn tại? Hôn nhân đã
và đang tồn tại ở những người nhìn thấy trong nó cái gì đó bí ẩn, cái bí ẩn
ràng buộc họ trước Chúa. Nhưng chuyện đó là ở đâu đó, chứ ở ta không có
đâu. Ở ta người ta lấy nhau, chẳng thấy trong hôn nhân điều gì ngoài việc
giao cấu, bởi vậy từ đó chỉ ra toàn sự lừa dối, hoặc sự cưỡng bức, bạo lực.
