XVIII
- VÂNG, TÔI BIẾT MÌNH luôn đi xa ch đề, nhưng vì tôi đã suy nghĩ
lại rất nhiều điều, nhìn nhận ra rất nhiều điều mới mẻ, nên muốn kể tất cả
những cái đó. Thế là chúng tôi chuyển lên sống ở thành phố. Những kẻ bất
hạnh sống ở thành phố dễ chịu hơn. Ở thành phố con người có thể sống đến
trăm tuổi mà không nhớ ra là anh ta đã chết và thối rữa từ lâu. Chẳng có thì
giờ để ngồi phán xét mình vì lúc nào cũng bận rộn. Nào công việc, nào
quan hệ xã hội, nào chuyện sức khỏe, nào nghệ thuật, nào con cái cũng như
việc giáo dục chúng. Khi thì phải tiếp người này đón người kia, khi thì phải
đến thăm ông này hỏi bà kia, khi đi xem vở kịch này, khi đi nghe buổi hòa
nhạc kia. Ở thành phố, bất cứ giờ phút nào cũng luôn có một, hoặc thậm chí
cùng lúc có hai hay ba nhân vật nổi tiếng nào đó mà không thể bỏ qua dịp
làm quen được. Rồi lại phải chữa trị bệnh nàa, rồi nào phải gặp người đỡ
đầu, thuê thầy giáo, mướn gia sư. Tất cả đều là sự trống rỗng giả tạo, nhưng
chúng tôi đã sống như thế và cảm thấy nỗi đau khổ của cuộc sống chung
nhẹ bớt đi. Ngoài ra, thời gian đầu còn có những mối bận tâm thú vị là sắp
xếp cho cuộc sống mới, cho căn hộ mới ở thành phố, rồi còn thêm những
chuyến đi lại từ thành phố về quê và từ quê ra thành phố nữa.
Chúng tôi sống qua một mùa đông, đến mùa đông thứ hai xảy ra một
chuyện mà chưa ai để ý, tưởng như rất nhỏ nhặt, nhưng chính lại là điều dẫn
đến tai họa sau này. Vợ tôi không được khỏe. Cái bọn bác sĩ vô lại không
cho phép nàng sinh nở nữa và dạy cho nàng phương cách. Tôi cảm thấy ghê
tởm chuyện đó. Tôi kháng cự, nhưng nàng bằng sự bướng bỉnh sốc nổi vẫn
giữ nguyên ý mình, và tôi đành khuất phục; cái cớ cuối cùng để biện hộ cho
cuộc sống tồi tệ của chúng tôi là con cái đã bị lấy mất đi, và cuộc sống trở
nên gớm ghiếc hơn.
Đối với những người nông dân, những người lao động, con cái là cần
thiết. Mặc dù họ nuôi chúng rất vất vả, nhưng họ cần chúng, bởi vậy cuộc