khúc giữa sơn cốc, thông mọc kín hai bên bờ sông xanh ngắt một màu, vách
núi cheo leo im lìm trơ gan cùng tuế nguyệt, hiển hiện rõ ràng cái thế núi
thê lương hùng vĩ của phương Bắc.
"Con đường mà chúng ta đang đi qua đây thời xưa cũng rất nổi tiếng.
Đây là con đường tất phải qua nếu muốn vào Thục, núi cao rừng thẳm,
đường đi hiểm trở, trước đây loài hổ Hoa Nam đã bị tiệt chủng thường qua
lại, còn có cả gấu và báo. Thời cổ đại, nếu đi trên con đường này, tuyệt đối
nguy hiểm tới tính mạng, cho nên Lý Bạch đã từng than thở : "Đường vào
Thục khó, ngang với đường lên trời."
Núi vây kín chung quanh, khiến cho bầu trời cũng thu hẹp lại, xe chúng
tôi vừa đi qua một khe hở giữa hai ngọn núi, ngẩng đầu nhìn lên, hai vách
núi đứng sừng sững như hai vị thần khổng lồ, trời mảnh như một sợi chỉ.
Con đường sơn đạo nhỏ hẹp quanh co uốn lượn giữa núi non trùng điệp,
nhìn không thấy tận cùng, giống như lẫn cả vào trong mây trắng. Lục Lệ
Thành chỉ vào ngọn núi như ẩn như hiện trong mây trắng ở phía xa xa nói :
"Núi Chung Nam nằm ở hướng đó. Lúc Vương Duy[6] về già ẩn cư ở núi
Chung Nam, tác phẩm "Chung Nam biệt nghiệp[7]" nổi tiếng chính là viết
về ngọn núi đó."
Tôi ngước nhìn ngọn núi đang ẩn trong sương mù dày đặc, liền ngâm nga
mấy câu "Trung tuế pha hảo đạo. Vãn gia nam san thùy. Hưng lai mỗi độc
vãng.Thắng sự không tự tri. Hành đáo thủy cùng xử.Tọa khán vân khởi
thì.Ngẫu nhiên trị lâm tẩu.Đàm tiếu vô hoàn kì."
Lục Lệ Thành cũng nhìn ngọn núi ẩn trong mây trắng, đọc theo : "Tùy
sơn tương vạn chuyển, Thú đồ vô bách lý, Thanh huyên loạn thạch trung,
Sắc tịnh thâm tùng lý."[8]
Thầm nhớ lại năm đó Lý Bạch mang trường kiếm vào Thục, Lục Du[9]
cưỡi lừa rời khỏi Quan Trung, Vương Duy cách bến hỏi tiều phu[10], lòng
