MẠCH NƯỚC DŨM HƯƠNG
Khoảng đầu tháng tám, thời tiết nóng nực kinh người: Vào kỳ này, từ
mười hai giờ trưa đến ba giờ chiều, người kiên quyết nhất và chuyên tâm
nhất cũng không thể đi săn được, và con chó trung thành nhất cũng bắt đầu
"liếm gót giày chủ", nghĩa là đi bước một theo sau chủ, mắt nheo lại như bị
đau, lưỡi thè lè; và để đáp lại những lời trách móc của chủ, nó khúm núm
vẫy đuôi và lộ vẻ bối rối, nhưng không chạy lên phía trước. Tôi đã có dịp đi
săn chính trong một ngày như thế. Tôi cưỡng lại hồi lâu cái ý muốn cám dỗ
xui tôi tìm một chỗ rợp mát nằm nghỉ, dù chỉ trong chốc lát. Con chó không
biết mệt của tôi vẫn tiếp tục sục sạo hồi lâu trong các bụi cây, mặc dù chính
nó có lẽ cũng không hề mong đợi hoạt động ráo riết ấy sẽ đem lại cái gì có
ích. Cái nóng ngột ngạt cuối cùng đã buộc tôi phải nghĩ đến việc gìn giữ
chút sức lực và khả năng cuối cùng của chúng tôi. Tôi gắng lần đến sông
Ixta, con sông mà các bạn đọc độ lượng của tôi đã biết. Tôi xuống bờ dốc,
và đi trên cát vàng ẩm, tới chỗ mạch nước nguồn nổi tiếng khắp các vùng
lân cận, mang tên là Mạch nước dũm hương.
Nguồn nước này vọt ra từ một kẽ nứt trên bờ mà dần dần đã biến thành
một cái khe nhỏ và sâu; cách đây chừng hai chục bước, mạch nước reo vui
ồn ào, đổ vào sông. Sồi non mọc thành cụm chi chít trên sườn khe. Gần
nguồn nước, cỏ mọc xanh tốt, thấp và mượt như nhung. Ánh nắng mặt trời
hầu như không bao giờ chạm tới làn nước lạnh trắng bạc của con suối
nguồn này. Tôi đến được chỗ nguồn nước. Trên cỏ có một cái gầu bằng vỏ
cây phong mà một người mujich qua đường đã để lại cho mọi người dùng
chung. Tôi uống nước nguồn, nằm trong bóng rợp và nhìn xung quanh.
Gần cái vụng nhỏ do nguồn nước đổ vào sông tạo nên và vì vậy lúc nào
cũng gợn sóng lăn tăn, có hai ông già ngồi quay lưng về phía tôi. Một người
khá mập và cao, mặc áo kafơtan màu lá mạ thẫm khá tươm tất, đội mũ mềm
có lưỡi trai, đang câu cá Người kia gầy gò, nhỏ nhắn, mặc áo dài xẻ vạt
