BÚT KÝ NGƯỜI ĐI SĂN - Trang 73

cái gì tốt cho họ thì cũng tốt cho chúng ta, cái gì hại cho họ thì cũng hại cho
chúng ta... Vì vậy, không thỏa thuận với nhau về những chuyện lặt vặt thì
thật là tội lỗi và phi lý. Ông ấy cứ thế nói thao thao bất tuyệt... Và nói mới
hay làm sao? Thật là rung động lòng người...Những người quý tộc thì ai
nấy đều tiu nghỉu. Còn tôi thú thực là suýt ứa nước mắt. Của đáng tội, trong
các sách cổ cũng chưa từng có những lời lẽ hay như thế. . . Thế rồi rút cục
ra sao? Chính ông ấy không chịu nhường bốn đêxiatin đầm lầy có rêu và
cũng không muốn bán. Ông ấy bảo: "Tôi sẽ cho người của tôi làm khô đầm
lầy ấy và sẽ xây dựng ở đó một xưởng làm dạ, sản xuất theo kỹ thuật mới.
Tôi đã chọn chỗ ấy: tôi có những ý định riêng...". Nếu đúng như thế thì còn
tạm được, nhưng thực ra chỉ tại Karaxikôp An tôn, gã láng giềng của
Alêcxanđr Valađimirôvits, đã tiếc tiền không nộp cho viên quản lý của ông
ta một trăm rúp tiền giấy mà thôi. Thế là chúng tôi ra về, chẳng làm được
việc gì. Còn Alêcxanđr Vlađimirôvits thì đến giờ vẫn cho mình là đúng và
vẫn nói về xưởng làm dạ, có điều là ông ta không bắt tay vào việc làm khô
đầm lầy.
- Thế trong khu điền trang của ông ta thì ông ta làm ăn thế nào?
- Ông ấy đưa ra toàn cái mới. Nông dân không ưa, nhưng chẳng cần gì
phải nghe họ. Alêcxanđr Vlađimiarôvits làm rất hay.
- Thế là thế nào, bác Luka Pêtôrơvits? Tôi cứ tưởng bác vẫn ưa thích thời
xưa kia đấy.
- Tôi thì lại khác. Tôi không phải là quý tộc, cũng không phải là địa chủ.
Sản nghiệp của tôi như thế nào?... Và tôi cũng không biết làm cách nào
khác. Tôi cố gắng hành động theo lẽ công bằng và theo luật pháp, và cũng
cảm tạ Chúa đã cho tôi được như thế. Các ông chủ trẻ không ưa trật tự
trước kia: tôi cho rằng đó là điều đáng khen... Đã đến lúc phải biết nghĩ.
Duy có một điều đáng buồn là các ông chủ trẻ khôn ngoan quá. Họ sử dụng
người nông dân như con rối: xoay chiều này, lật chiều kia, làm gẫy rồi
quẳng đi. Cả tên quản gia là một gã nông nô, hay tên quản lý (thường là
một người Đức) cũng lại vồ lấy người nông dân như con thú vồ mồi. Mà
không có lấy một ông chủ trẻ nào nêu gương cho thấy cần phải quản lý