chạm với một máy bay trinh sát Hoa Kỳ khiến phi công Trung Quốc tử nạn
còn máy bay của Mỹ phải hạ cánh khẩn cấp xuống lãnh thổ Trung Quốc. Phi
hành đoàn Hoa Kỳ bị tạm giam.
Thật nực cười, vụ tấn công của al-Qaeda ngày 11/9/2001 và kéo theo sau
đó là sự yểm trợ chắc chắn của Trung Quốc trong cuộc chiến chống khủng
bố trên toàn cầu (do nước Mỹ lãnh đạo) lại làm tan băng và khôi phục quan
hệ Trung – Mỹ. Không tính đến 21 năm tăng trưởng mạnh về kinh tế của
Trung Quốc, khởi đầu từ năm 1976, chỉ đến năm 2002 thì hai quốc gia này
mới bắt đầu đẩy nhanh các hiệp ước thương mại song phương và tiến hành
đầu tư liên lập.
Có thêm một dấu ấn nữa cũng trong năm 2002: chủ tịch Fed Alan
Greenspan bắt đầu thử nghiệm các mức lãi suất siêu thấp. Greenspan đã
giảm lãi suất từ mùa hè năm 2000 sau khi bong bóng công nghệ nổ tung.
Việc giảm lãi suất liên ngân hàng qua đêm (fed funds rate) hơn 4,75% trong
giai đoạn từ tháng 7/2000 đến tháng 7/2002 có thể được xem là giải pháp
bình thường, mang tính chu kỳ nhằm giúp nền kinh tế thoát khỏi vết sa lầy.
Những gì xảy ra sau đó là một giai đoạn 2 năm rất bất thường: lãi suất liên
ngân hàng không bao giờ vượt quá 1,8% và đã xuống 1% vào tháng
12/2003. Cuối tháng 10/2004, lãi suất này thực sự ở mức 1,76%, gần như
bằng mức đã quy định từ tháng 7/2002.
Thoạt đầu, chính sách lãi suất thấp như trên đã được biện minh rằng: để
đáp trả lại các thách thức sau vụ nổ bong bóng công nghệ 2000, đợt suy
thoái 2001, vụ khủng bố 11/9 và nỗi lo của Greenspan về tình trạng giảm
phát. Nhưng căn bản nó phải phát xuất từ nỗi hãi sợ giảm phát nên
Greenspan mới quyết định giữ lãi suất thấp trong khoảng thời gian dài hơn
nhiều so với khoảng thời gian cần thiết nhằm chống lại đợt suy thoái nhẹ.
Trung Quốc đang xuất khẩu giảm phát ra toàn thế giới, phần nào thông qua
một nguồn cung ổn định: nhân công giá rẻ. Chính sách lãi suất thấp của
Greenspan, ít nhiều nhằm mục đích xử lý các ảnh hưởng do nạn giảm phát
của Trung Quốc tại Hoa Kỳ, đã tạo ra mầm mống cho cuộc chiến tranh tiền
tệ quy mô lớn bùng phát trong thập niên sau đó.
