họ chính sách tiền tệ, và khi Fed in thêm tiền thì PBOC cũng in thêm nhằm
giữ vững tỷ giá đã được neo.
Vấn đề thứ hai là: làm gì với số đô-la thu được. Ngân hàng Trung ương
PBOC cần đầu tư số tiền này vào đâu đó, và nhất thiết phải đạt mức lợi
nhuận hợp lý. Các ngân hàng trung ương, theo lối truyền thống, đều “cực kỳ
bảo trọng” trong các chính sách đầu tư, ưu tiên những chứng khoán của
chính phủ, có tính thanh khoản cao, được Bộ Ngân khố Hoa Kỳ phát hành.
PBOC cũng không phải là ngoại lệ. Kết quả là Trung Quốc giành được khối
lượng lớn các khoản nợ của Bộ Ngân khố Hoa Kỳ khi thặng dư thương mại
của Trung Quốc với Hoa Kỳ được giữ nguyên và còn tăng cao hơn. Đầu
năm 2011, Reuters ước tính tổng các loại ngoại tệ mà Trung Quốc dự trữ
được lên đến 2,85 nghìn tỷ đô-la Mỹ, với khoảng $950 tỷ đã đầu tư vào nợ
công của Hoa Kỳ dưới một số hình thức. Hoa Kỳ và Trung Quốc “dính
chùm” vào nhau trong quan hệ tài chính tiền tệ lên đến con số nghìn tỷ đô-
la. Về thực chất thì mối ràng buộc này là một thùng thuốc súng tiền tệ, một
trong hai bên đều có thể kích hoạt cho phát nổ nếu vòng xoáy của chiến
tranh tiền tệ đã đi ra ngoài tầm kiểm soát.
Hoa Kỳ khăng khăng đòi Trung Quốc tăng giá trị của đồng Nhân dân tệ
để giảm bớt các khoản thâm hụt thương mại (hiện vẫn đang leo thang) của
Hoa Kỳ với Trung Quốc và trì hoãn tốc độ tích lũy các tài sản được định giá
bằng đô-la của PBOC. Các yêu cầu này được đáp ứng rất ít. Từ năm 2004
đến giữa năm 2005, đồng Nhân dân tệ vẫn được neo cứng tại tỷ giá 8,28 tệ/
đô-la, tương đương tỷ giá từ năm 1997. Bất thình lình, trong 2 ngày cuối
tháng 7/2005, đồng Nhân dân tệ tăng giá lên 8,11 – nghĩa là tăng gần 3%.
Sau lần định giá tăng bất ngờ đó, đồng Nhân dân tệ bắt đầu được tái định giá
chậm chạp trong hơn 3 năm tiếp theo và sau cùng đạt mức tỷ giá giá 6,82
vào trung tuần tháng 7/2008.
Từ đó ngân hàng PBOC lại một lần nữa “rà thắng” và giữ tỷ giá Nhân dân
tệ ổn định tại mức 6,83 trong 2 năm nữa. Tháng 6/2010 là thời điểm bắt đầu
vòng tái định giá thứ hai. Tháng 8/2011 thì tỷ giá Nhân dân tệ/ đô-la Mỹ mới
chậm rãi nhưng ổn định dịch chuyển về mức 6,40. Quá trình xác định lại tỷ
giá hối đoái nói trên thường luôn luôn trục trặc và gay gắt. Các cuộc thi