xuất hiện khắp nơi; còn sự tồn tại của nó thì chưa ai biết trước. Lịch sử đã
chứng minh rằng nền văn minh và tiến trình toàn cầu hóa của nó không gì
khác hơn là một lớp vỏ mỏng manh che đậy vách đá lởm chởm của sự hỗn
loạn.
• Tư bản nhà nước
Toàn cầu hóa không phải là hiện tượng địa chính trị duy nhất đã phát sinh
trong những năm cuối thế kỷ 20. Bên cạnh đó còn có chủ nghĩa tư bản nhà
nước. Chủ nghĩa tư bản nhà nước là cái tên đang rất thịnh hành dành cho
một hình thức mới của chủ nghĩa Trọng thương – mô hình kinh tế từng
thắng thế từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19. Chủ nghĩa Trọng thương là phản đề của
tiến trình toàn cầu hóa. Những người trung thành với chủ nghĩa này đều dựa
trên những thị trường đóng và các tài khoản vốn đóng nhằm đạt mục tiêu
tích lũy sự giàu có, bằng phí tổn của những đối tượng khác.
Chủ nghĩa Trọng thương cổ điển được xây dựng dựa trên một số nguyên
tắc dường như xa lạ đối với những khán thính giả thời hiện đại. Hình thức
chính của sự thịnh vượng là các yếu tố vật chất và được tìm thấy trong đất
đai, hàng hóa và vàng. Giành lấy sự giàu có là một trò chơi “có tổng bằng
không” theo đó sự thịnh vượng của một quốc gia này được hình thành từ phí
tổn của các quốc gia khác. Cách hành xử trong nền kinh tế quốc tế liên quan
đến việc dành ưu đãi cho các ngành nghề quốc nội và áp thuế đối với hàng
ngoại. Hoạt động thương mại chỉ được tiến hành với các đối tác thân thiết
chứ không “chơi” với các đối thủ cạnh tranh. Trợ cấp và phân biệt đối xử là
các công cụ hợp pháp nhằm đạt các mục tiêu kinh tế. Nói cho súc tích nhất
thì những người Trọng thương quan niệm rằng thương mại là chiến tranh.
Sự thành công theo chủ nghĩa Trọng thương được đo lường bằng khối lượng
vàng tích lũy được.
Mặc dù chủ nghĩa Trọng thương có nguồn gốc từ chiến tranh Trăm Năm
từ thế kỷ 14 và 15, nhưng đỉnh cao của nó là sự thành lập công ty Đông Ấn
tại Anh năm 1600 và công ty Đông Ấn tại Hà Lan năm 1602. Trong khi vẫn
vận hành như các công ty cổ phần tư nhân, chúng còn được phép độc quyền
trong nhiều lĩnh vực: xây dựng quân đội, đàm phán các hiệp ước, đúc tiền,
thành lập thuộc địa và thay mặt cho chính phủ trong khi giao dịch tại châu
