• Quay lại chế độ Bản vị vàng
Trong nền tài chính quốc tế, vàng khiến cho người ta tranh luận sôi nổi
hơn bất cứ chủ đề nào, cho dù là biện hộ hay phản đối vàng. Những người
phản đối Bản vị vàng nhanh chóng viện dẫn đến một câu nổi tiếng của
Keynes cho rằng vàng là một “di sản tàn bạo”. Huyền thoại đầu tư Warren
Buffett từng chỉ ra rằng tất cả vàng trên thế giới nếu được tập trung vào một
chỗ sẽ chỉ là đống kim loại sáng lấp lánh chứ không tạo ra được lợi ích gì và
cũng chẳng có tiềm năng tạo thu nhập. Nhân vật quyền lực Robert Zoellick
(chủ tịch Ngân hàng thế giới – ND) từng khiến giới tinh hoa “choáng” hồi
tháng 11/2010 chỉ với việc đề cập đến “vàng” trong một diễn văn, mặc dù
ông đã nói khá ngắn gọn về chế độ Bản vị vàng. Trong giới tinh hoa nói
chung, những ai biện hộ cho vàng được coi là “gà mờ”, thiếu khôn ngoan,
những người không biết đánh giá cao các lợi ích của một cơ chế cung tiền
hiện đại vừa “linh hoạt” vừa “rộng khắp”.
Những người biện hộ cho vàng cũng gay gắt chẳng kém khi họ coi những
quan chức ngân hàng trung ương hiện đại như nhóm thầy phù thủy chỉ biết
làm ra tiền từ không khí nhằm làm loãng đi khoản tiết kiệm mồ hôi nước
mắt của tầng lớp nhân dân lao động. Khó có thể tìm ra chủ đề tài chính nào
khác mà tại đó các bên có quan điểm trái ngược nhau nhiều như vấn đề
vàng.
Không may là các quan điểm trái chiều nhau về vàng như trên lại đều
được hình thành khi người ta tư duy mới về việc vàng sẽ hoạt động như thế
nào trong hệ thống tiền tệ của thế kỷ 21. Phát xuất từ ý thức hệ, người ta
miễn cưỡng tìm cách điều hòa sự ổn định của vàng với nhu cầu tự do, theo
chừng mực nào đó, trong quản lý cung tiền nhằm phản ứng lại với các cơn
khủng hoảng và sửa chữa các sai lầm. Sự điều hòa này đã không còn kịp
nữa.
Vàng không phải là hàng hóa. Vàng không phải là sự đầu tư. Vàng cũng
không phải là một loại tiền đặc biệt. Vàng thực sự khan hiếm – toàn bộ
lượng vàng hiện có trên thế giới cũng chỉ tạo thành một khối lập phương với
mỗi cạnh dài 20 mét (khoảng 60 feet), nghĩa là tương đương một văn phòng
nhỏ ở vùng ngoại ô. Lượng cung vàng từ các mỏ mới chỉ tăng chậm và có
