hồ như không có gì thay đổi. Mẹ chào tạm biệt mụ chủ, mụ không buồn
ngẩng đầu lên khỏi cốc cà-phê pha rượu - và nắm tay tôi dắt đi. Mẹ chẳng
bao giờ ngờ rằng nhiệt độ nơi bàn tay mẹ khiến tôi nảy sinh những ý nghĩ
này nọ. Bàn tay tôi nằm gọn trong bàn tay mẹ nóng rực, chúng tôi đi đến
tiệm cà-phê Weitzke ở phố Thợ len. Mẹ gọi môka, Oskar gọi kem chanh và
chúng tôi ngồi đợi (không lâu) cho đến khi bác Jan Bronski "tình cờ" đi
qua; bác đến nhập bọn với chúng tôi và một cốc môka thứ hai được đặt lên
mặt bàn đá hoa mát rượi.
Họ nói trước mặt tôi mà như thể không có tôi ở đó và câu chuyện của họ
khớp với những gì tôi đã biết từ lâu: hầu như thứ năm nào mẹ và bác Jan
cũng gặp nhau bốn mươi lăm phút ở một phòng trọ trong ngõ Thợ mộc do
bác Jan thuê và trả tiền. Hẳn là chính bác Jan không muốn mẹ đem tôi đến
ngõ Thợ mộc rồi đến tiệm cà-phê Weitzkei. Đôi khi bác rất e thẹn, e thẹn
hơn cả mẹ nữa kia; mẹ thì thấy chẳng việc gì phải ngăn không cho tôi
chứng kiến đoạn vĩ thanh khép lại giờ khắc ái ân của họ vì mẹ luôn luôn -
ngay cả sau đó nữa - tin chắc đó là quyền chính đáng của mình.
Vậy là theo yêu cầu của bác Jan, hầu như chiều thứ năm nào tôi cũng ở
lại với Sigismund Markus từ bốn rưỡi cho đến gần sáu giờ. Tôi được phép
xem suốt lượt, thậm chí còn đánh thử, bộ trống của bác - thử hỏi Oskar có
thể cùng một lúc chơi mấy cái trống ở đâu khác ngoài nơi này? Trong khi
chờ đợi, tôi có thể ngắm gương mặt buồn thiu của Markus. Tôi không rõ
những ý nghĩ của bác từ đâu đến, nhưng chúng đi đâu thì tôi biết chắc:
chúng đang lượn lờ trong ngõ Thợ mộc, khẽ cào trên những cửa phòng
đánh số, hay ngồi thu lu như chàng Lazare [1] tội nghiệp dưới gầm bàn mặt
đá ở tiệm cà-phê Weitzke. Chờ đợi cái gì? Những mảnh vụn chăng?
Mẹ và bác Jan chả để lại chút mảnh vụn dư thừa nào. Tuyệt không. Họ
tắc lẻm hết sạch. Cơn háu ăn của họ không lúc nào vơi đi, nó cắn cả đuôi
của chính mình. Họ quá mải mốt nên cùng lắm, họ chỉ coi những ý nghĩ của
