không chịu nổi va ngay cả trước lúc ông ra ngoài nắng, chiếc áo sơ-mi đảng
viên của ông đã có những vệt mồ hôi sầm sẫm loang dần ở dưới nách. Đúng
chín rưỡi, Jan Bronski đến trong bộ đồ mùa hè, mỏng và sáng màu, chân đi
giày màu xám nhạt rất nhã, có đột nhiều lỗ, đầu đội mũ rơm. Jan chơi với
tôi một lúc, nhưng ngay cả trong khi chơi, mắt bác vẫn không rời mẹ (mẹ
đã gội đầu từ đêm qua). Tôi mau chóng nhận ra rằng sự có mặt của mình
khiến hai người khó nói chuyện: có một cái gì cứng đơ trong tư thế của mẹ
và một vẻ lúng ta lúng túng trong cử chỉ của Jan. Rành là bác cảm thấy gò
bó trong chiếc quần mùa hè của mình. Vậy nên tôi tìm đường lỉnh, theo dấu
chân của Matzerath, mặc dầu tôi không lấy ông làm mẫu mực. Tôi thận
trọng tránh những phố có đông người vận đồng phục đang trên đường đến
Đồng cỏ tháng Năm và lần đầu tiên, tiếp cận bãi tập từ phía sân quần vợt
bên cạnh Cung Thể thao. Nhờ đi đường vòng như thế, tôi có dịp nhìn bao
quát được phía sau khán đài.
Quý vị đã bao giờ thấy một khán đài từ đằng sau chưa? Tôi xin mạo muội
gợi ý: tất cả mọi người, nam cũng như nữ, đều nên làm quen với hậu cảnh
của một khán đài trước khi được tập hợp để đứng ở đằng trước nó. Tất cả
những ai đã từng nhìn kỷ một cái khán đài từ phía sau, sẽ tự khắc miễn dịch
với mọi trò phù thuỷ được tiến hành dưới bất kỳ hình thức nào trên các
khán đài. Điều này cũng áp dụng với hậu cảnh ban thờ của các giáo đường,
nhưng đó lại là chuyện khác sẽ bàn sau.
Oskar, vốn sẵn thiên hướng thích đi sâu triệt để, không chỉ bằng lòng với
việc nhìn thấy cái xấu xí trần trụi của giàn giáo. Nhớ lời của ông thày
Bebra, nó đi về phía khán đài. Công trình này vốn được xây dựng nhằm phô
mặt trước cho thiên hạ chiêm ngưỡng, nhưng lần này, nó tiếp cận mặt sau
thô kệch của nó. Ghì chặt cái trống bất ly thân, nó lách mình giữa những
cây cột thẳng đứng, va đầu vào một cái xà ngang chòi ra, bị một cái đầu
đinh làm xước đầu gối. Nó nghe thấy tiếng ủng của các đồng chí Đảng cồm
cộp trên đầu và lát sau, tiếng giày nhẹ nhàng hơn của đại diện các hội phụ
nữ. Cuối cùng, nó tới chỗ mà cái nóng tháng tám lên đến độ ngột ngạt nhất.
