sợ gió lùa, song lại luôn luôn gây giông tố. Mẹ sống nợ và không thích
đóng thuế. Tôi là mặt trái của đồng - tiền-mẹ. Khi mẹ chơi con bài tim, bao
giờ mẹ cũng thắng. Khi mẹ chết, những ngọn lửa trên tang trống của tôi
nhạt đi một ít, nhưng màu sơn trắng càng trắng hơn bao giờ hết và sáng lóa
đến nỗi đôi khi Oskar phải nhắm mắt lại.
Người ta không chôn mẹ tôi ở Saspe như đôi khi mẹ đã tỏ ý muốn thế,
mà ở cái nghĩa trang nhỏ yên bình tại Brenntau. Yên nghỉ ở đó đã có cha
dượng của mẹ, người thợ thuốc súng Gregor Koljaiczek, mất năm 1917 vì
bệnh cúm. Đám tang khá đông, đó là điều tự nhiên vì mẹ vốn là một thương
nhân được mến mộ; ngoài các khách hàng thường xuyên, còn có các đại
diện và nhân viên của các nhà bán buôn, thậm chí một số người cạnh tranh
cũng có mặt như người của cửa hàng cao cấp Weinreich và bà Probst ở cửa
hàng thực phẩm phố Hertastrasse. Nhà thờ của nghĩa trang Brenntau không
đủ chứa tất cả mọi người. Sực nức mùi hoa và mùi quần áo đen ướp băng
phiến. Trong cỗ áo quan để ngỏ, mặt mẹ tôi vàng bệch và tiều tuy. Suốt
cuộc tang lễ dài dằng dặc, tôi không sao dẹp nổi cái cảm giác rằng đầu mẹ
có thể bật dậy bất cứ lúc nào, rằng mẹ lại sắp ói thêm một chút nữa, rằng
còn cố một cái gì trong bụng mẹ cần được trút ra: không phải chỉ là cái thai
ba tháng (nó cũng như tôi không biết phải cảm ơn người cha nào về sự tồn
tại của mình); không, tôi nghĩ, không phải chỉ nó muốn ra và, giống như
Oskar, cũng đòi một cái trống, mà còn cả cá nữa, nhưng không phải xạc-đin
cũng không phải thờn bơn, không, tôi nghĩ đến một khúc lươn, mấy thớ thịt
lươn trắng xanh, lươn từ trận thủy chiến Skagerrak, lươn từ đập chắn sóng
Neufahrwasser, lươn cho ngày Thứ Sáu Thánh, lươn từ cái đầu ngựa, thậm
chí có thể là từ người cha Joseph Koljaiczek của mẹ đã chết đuối dưới gầm
bè, làm mồi cho lươn, lươn của lươn của ngươi, bởi ngươi vốn là lươn, nay
lại trở về lươn...
Nhưng mẹ tôi không ói. Mẹ kìm lại, không nôn nốt chỗ lươn ấy ra: rõ
ràng mẹ cố ý mang nó theo xuống mồ bởi cuối cùng, nó có thể mang lại
bình an.
