Cha Wiehnke nâng bánh thánh trong lễ Mi-xa, cũng như Cha, tôi có thể nói:
đây là thân xác ta và máu ta, nhưng tôi không nói một lời; tôi chỉ giơ cái
mảnh kim loại tả tơi ấy lên. Tôi không cầu ước một biến thể cơ bản hay kỳ
diệu; tôi chỉ muốn người ta chữa cái trống cho tôi, không hơn.
Tiếng cười của Jan rành là cuồng loạn. Hẳn bác cũng cảm thấy nó lạc
lõng vì bác dừng ngay lại. Bác trông thấy cái trống của tôi, bác không thể
không nhìn thấy, nhưng rồi bác quay đi để tìm đôi mắt sáng trong của tôi
dạo ấy vẫn còn nguyên cái vẻ chân thật của tuổi lên ba. Thoạt đầu, bác
không thấy gì ngoài hai đồng tử xanh lạnh lùng đầy tia lấp lánh và phản
quang; tóm lại, tất cả những gì mà người ta bảo là con mắt thường chứa
đựng. Rồi sau khi buộc phải thừa nhận rằng những gì phản chiếu trong đó
cũng rưa rứa như trong bất kỳ vũng nước nào ngoài phố - không hay hơn,
cũng chẳng dở hơn - bác huy động tất cả thiện chí, tập trung trí nhớ và tự
cưỡng mình phải tìm cho ra trong nhãn cầu của tôi đôi mắt xám của mẹ mà
trong nhiều năm đã từng long lanh những tình cảm dạt dào đối với bác, từ
ân cần đến nồng nàn say mê. Có lẽ bác cũng bối rối khi tìm thấy trong đó
một thoáng bóng của mình, tuy điều đó không nhất thiết có nghĩa rằng Jan
là cha tôi hay, chính xác hơn, người tác tạo ra tôi. Bởi vì mắt bác, mắt mẹ
tôi và mắt tôi đều có đặc điểm là cái vẻ đẹp sắc sảo một cách hồn nhiên,
long lanh một cách ngây ngô như có thể thấy trong mắt hầu hết thành viên
của dòng họ Bronski - mắt Stephan, mắt Marga (kém rõ nét hơn một chút),
nhất là mắt của bà ngoại tôi và ông anh Vincent của bà. Tuy nhiên, mặc dù
mắt tôi màu xanh và có hàng mi đen, cũng không thể bỏ qua một chút xíu
máu phóng hoả Koljaiczek ở trong tôi - nếu không thì làm sao giải thích
niềm khoái thú của tôi trong việc dùng tiếng hát để đập vỡ thuỷ tinh? -
trong khi thật khó mà phát hiện ra được bất kỳ nét nào của Matzeratn ở nơi
tôi.
Lúc này, khi tôi nâng cái trống lên và để cho mắt tôi phát huy tác dụng,
bản thân Jan, nếu được hỏi trực tiếp (mặc dầu bác rất muốn né tránh những
câu hỏi như thế), ắt phải thú nhận: Chinh là Agnès, mẹ nó, đang nhìn tôi.
