Hay có lẽ tôi đang nhìn chính mình. Mẹ nó và tôi có quá nhiều cái chung.
Nhưng cũng có thể là ông chú Koljaiczek của tôi, hiện ở Mỹ hay dưới đáy
biển. Dù sao đi nữa cũng không phải Matzerath đang nhìn tôi và thế càng
tốt.
Jan cầm cái trống lên, xoay các chiều, vỗ vỗ thử. Ông là người chúa
vụng, gọt cái bút chì cũng không nên, thế mà lúc này lại làm ra vẻ một
người cũng biết chút gì đó về việc chữa trống. Rõ ràng là đã đi đến một
quyết định, điều hiếm thấy ở ông, Jan dắt tay tôi qua đường đến bến xe điện
Heeresanger, khiến tôi ngạc nhiên vì tôi không ngờ là mọi sự lại tiến triển
nhanh thế. Xe điện đến, ông kéo tôi lên toa hút thuốc.
Như Oskar đã ngờ ngợ, chúng tôi vào thành phố, đến Quảng trường
Hevelius, đến sở Bưu Chính Ba Lan gặp bác gác cổng Kobyella, bác ấy có
dụng cụ và kỹ năng mà cái trống của Oskar đang rất cần.
Chuyến xe điện số 5 với tiếng chuông leng keng ấy đã có thể là một
chặng hành trình êm đềm thú vị nếu như nó không xẩy ra vào trước ngày 1
tháng 9 năm 1939. Đến Quảng trường Max-Halbe, từ bãi biển Brösen
những người đi tắm mệt mỏi nhưng to mồm trần lên đầy xe điện. Buổi
chiều cuối hè đang chờ đợi chúng tôi sau khi giao trống cho bác gác cổng -
uống xô-đa chanh qua một cuộng rơm ở tiệm cà-phê Weitzke - có thể đã thú
vị biết bao nếu các tàu chiến Scheswig và Schleswig- Holstein không bỏ
neo ở cửa cảng, đối diện với Westerplatte, phô những sườn thép, tháp súng
quay kép, pháo hầm ngầm dữ tợn của chúng. Và sẽ tốt đẹp biết bao nếu
chúng tôi đã có thể bấm chuông nhà bác gác cổng của sở Bưu Chính Ba
Lan và để lại đó một cái trống trẻ con ngây thơ cho bác Kobyella chữa nếu
sở Bưu Chính trong mấy tháng qua không bị biến thành một pháo đài bọc
thép trấn giữ bởi những nhân viên bưu điện xưa nay vốn ôn hoà nhưng gần
đây đã dành những ngày nghỉ cuối tuần để tập quân sự ở Gdingen và
Oxhöft.
