sơn màu sang rũ xuống ở tít đâu bên phải, ông bố bà mẹ này cũng khá
ngông nên mới sắm cho con cả một cây vĩ cầm thật với bốn dây vĩ cầm thật.
Và ngay cạnh cây vĩ cầm, phô cái thân tròn trắng lành lặn, dựa trên một
khúc gỗ chèn cho nó khỏi lăn khỏi ngăn tủ - quý vị ắt không tin! - là một cái
trống đồ chơi với lớp vẹc-ni đỏ trắng.
Tôi không tìm cách tự lực kéo cái trống xuống khỏi giá. Oskar ý thức quá
rõ về tầm với hạn chế của mình và không ngần ngại cầu xin ân huệ của
người lớn trong những trường hợp mà kích cỡ quỷ lùn của nó tỏ ra bất lực.
Jan Bronski và Kobyella nằm sau một công sự bằng bao cát chiếm tới
môt phần ba mé dưới các cửa sổ dài xuống tận sàn nhà. Jan trấn bên phải
cửa sổ còn Kobyella ở bên trái. Tôi hiểu ngay ra rằng bác gác cổng hẳn
không kiếm đâu ra thì giờ để thu hồi cái trống của tôi từ chỗ ẩn náu của nó
bên dưới tay nhân viên bưu điện bị thương khạc máu đang mỗi lúc một đè
dí nó xuống, và đem về chữa. Kobyella đang rất bận rộn; qua một kẽ giữa
công sự bao cát, với cây súng trường của bác, theo những quãng cách đều
đặn, bác nhằm bắn một khẩu phao chống tăng bố trí ở bên kia Quảng
trường Hevelius, cách phố Schneidermühlen-Gasse và cầu Radaune không
bao xa.
Jan nằm co quắp, giấu đầu và run rẩy. Tôi chỉ nhận ra ông ở bộ com-lê
"ghi" sẫm rất "mốt" tuy giờ đây đã phủ đầy vôi vữa. Dây giày bên phải
(cũng màu " ghi") của ông đã tuột. Tôi cúi xuống và thắt lại cho ông. Khi
tôi chỉnh múi dây cho chặt, Jan rùng mình, ngước đôi mắt xanh kỳ dị lên
trên ống tay áo và gửi về phía tôi một cái nhìn ươn ướt, xanh veo không
tưởng tượng nổi. Mặc dầu không bị thương (như Oskar mau chóng xác
định), ông đang lặng lẽ khóc. Ông sợ. Tôi lờ đi như không thấy tiếng thút
thít của ông, chỉ cái trống của Naczalnik-con đã sơ tán và bằng những cử
chỉ khá rõ ràng yêu cầu ông bước tới chỗ cái tủ, tất nhiên phải hết sức thận
trọng và lợi dụng góc chết của phòng trẻ và lấy cái trống xuống cho tôi.
Ông bác tôi không hiểu tôi. Ông bố khả thể của tôi không thấy tôi nhằm nói
