Theo yêu cầu của ông ta, các tay chở bè, theo thứ tự ngồi quanh, lần lượt
xưng tên và nốc cạn tách rượu của mình, khiến cục hầu lên lên xuống
xuống. Koljaiczek uống cạn rồi nói: “Wranka” đồng thời nhìn thẳng vào
mắt Dückerhoff. Ông ta gật đầu như với những người trước, nhắc lại cái tên
Wranka như đã nhắc lại tên những tay bè khác. Nhưng Koljaiczek cảm thấy
có một âm sắc đặc biệt trong cách Dückerhoff đọc tên gã chở bè chết đuối,
không phải là nhấn giọng nhưng có phần tư lự.
Máy không ngưng chạy xình xịch, con tàu Radaune khéo léo tránh những
doi cát với sự giúp đỡ của những hoa tiêu liên tục thay thế nhau, không mệt
mỏi đè lên lớp sóng ngầu đục phù sa. Bên trái, bên phải, đằng sau những
con đê, vẫn là miền đất ấy: nơi bằng phẳng, nơi nhấp nhô thung đồi, nhìn
chung mùa màng đã gặt xong. Những hàng rào, những đường mòn, một
khoảng trũng mọc đầy đậu chổi, lác đác đây đó vài nông trại biệt lập; một
cảnh quan thích hợp cho những đợt xung phong của kỵ binh, cho một sư
đoàn kỵ binh đánh thuê vòng bên trái vu hồi xọc vào, những khinh kỵ binh
phốc ngựa qua hàng rào, phù hợp với ước mơ của những sĩ quan kỵ binh
trẻ, với trận mạc trong quá khứ và trong tương lai, với bức tranh lịch sử anh
hùng: những tên Tartar rạp mình trên bờm ngựa, những long kỵ trên chiến
mã chồm lên, những hiệp sĩ Teuton gục ngã, vị tế sư trong chiếc áo lễ đẫm
máu, không một vết xước trên tấm giáp che ngực, trừ một gã bị quận công
Mazowsze hạ sát. Và những con ngựa đẹp hơn ngựa xiếc, cổ đeo đầy nhạc,
những đường gân được vẽ rất tĩ mỉ, những lỗ mũi nở rộng, màu đỗ son,
phun ra từng cụm mây nhỏ xuyên thủng bởi những ngọn giáo phất phơ cờ
hiệu, gươm đao rạch trời và hoàng hôn, và ở nền đằng sau - bức tranh nào
mà chả có nền - bám chắc trên đường chân trời là một làng nhỏ với những
ống khói bình yên tỏa khói giữa hai chân sau của con ngựa ô, với những
ngôi nhà lụp xụp mái rạ tường rêu; và trong những căn nhà tranh đó, những
chiếc chiến xa nhỏ xinh mơ đến một ngày sẽ tới khi cả chúng cũng có thể
xông ra góp mặt vào bức tranh, đằng sau những con đê của sông Vistula,
như bày ngựa con tung tăng giữa đoàn siêu kỵ.