Thành và Ngoại Thành, Khu Phố cổ, Khu Phố Tân Cổ và Khu Phố Mới,
Khu Phố Dưới và Khu Phố Thực Phẩm - những gì đã phải mất bảy trăm
năm để xây dựng giờ cháy trụi trong ba ngày. Tuy nhiên, đây không phải
lần đầu tiên Danzig bốc cháy. Trong nhiều thế kỷ, người Pomerelia, người
Brandenburg, các Hiệp sĩ Tơtông người Ba Lan, người Thuỵ Điển, rồi lại
người Thuỵ Điển lần nữa, người Pháp, người Nga, và thậm chí cả người
xắc-xông nữa, đã làm lịch sử bằng cách cứ mấy năm một lần lại quyết định
rằng Danzig là thành phố đáng đốt. Và bây giờ đến lượt người Nga, người
Ba Lan, người Đức và người Anh đồng loạt đốt những kiến trúc Gô-tích
bằng gạch của thành phố này lần thứ một trăm có lẻ. Phố Câu Liêm, Phố
Dài, Phố Rộng, Phố Thợ Dệt Lớn, Phố Thợ Dệt Nhỏ đều bốc lửa, Phố
Tobias, Phố Chó Ngao, Hào Phố cổ, Hào Ngoại ô, Luỹ và cầụ Dài cháy tất.
Cửa sếu làm bằng gỗ cháy mới ngon làm sao. Ở Phố Quần Cốc, lửa đã đặt
may cho mình một lọat quần óng ánh. Nhà Thờ Nữ Thánh Mary cháy cả
trong lẫn ngoài, nhìn qua những cửa sổ như ánh sáng ngày hội. Những quả
chuông nào chưa được sơ tán khỏi các nhà thờ các thánh Catherine, Jean,
Brigit, Barbara, Elisabeth, Pierre và Paul, Nhà Thờ Chúa Ba Ngôi đều chảy
ra trong gác chuông và nhỏ giọt không kèn không trống, ở cối Xay Lớn,
người ta xay bột đỏ rực. Phố Hàng Thịt sực mùi thịt quay cháy. Nhà Hát
thành phố công diễn vở kịch một hồi nhưng hai nghía nhan đề Giấc mơ của
kẻ phóng hoả. Ở Toà Thị Chính, người ta quyết định tăng lương cho lính
cứu hoả sau vụ cháy này. Tu viện dòng Thánh Francisco hoan hỉ bùng lên
nhân danh Thánh Francisco, người đã yêu lửa và hát ngợi lửa. Phố Đức Bà
cháy vì cả Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con cùng một lúc. Khỏi phải nói,
Chợ Gỗ, Chợ Than và Chợ Cỏ Khô đã tan thành khói. Phố Bánh Mì, lò và
bánh chia lửa với nhau. Phố Bình Sữa, sữa tràn ra ngoài. Chỉ riêng toà nhà
của hãng Bảo hiểm Cháy, thuần tuý vì lý do tượng trưng, là không chịu bốc
cháy.
Oskar vốn chưa bao giờ quan tâm nhiều đến lửa. Khi Matzerath chạy lên
sân thượng để nhìn quang cảnh Danzig bốc cháy, tôi ắt đã ngồi lại dưới hầm
nếu tôi không bất cẩn đề mấy vật sở hữu ít ỏi rất dễ bắt lửa trên tầng áp mái.
