luôn trung thành với hiệu ảnh nọ, bao giờ chúng tôi cũng chỉ đến quán bia ở
đường Friedrichstrasse. Sau khi gọi bia, dồi xúc xích với hành và bánh mì
đen, tranh thủ lúc các món nhậu chưa dọn ra, chúng tôi rải những tấm ảnh
còn hơi ẩm lên mặt chiếc bàn tròn nhỏ và trong khi thưởng thức bia với dồi
xúc xích vừa được mang đến, chúng tôi trầm ngâm ngắm vẻ mặt căng thẳng
của chính mình.
Bao giờ chúng tôi cũng mang theo những tấm hình chụp vào dịp xem
phim lần trước. Như vậy, chúng tôi có cái để so sánh và một khi đã có cái
để so sánh thì lại có cớ để gọi thêm một chầu bia thứ hai, thứ ba, thứ tư cho
thêm phần rôm rả, hay, theo cách nói ở vùng Rhine, để tạo ambiance
(không khí).
Tôi không định nói là một người buồn vô cớ có thể giải buồn bằng tấm
ảnh căn cước của chính mình; bởi vì nỗi buồn chân chính bao giờ cũng vô
cớ; một nỗi buồn như thế, chí ít là nỗi buồn của bọn tôi, không thể truy tìm
nguyên nhân cụ thể được và với tính chất vu vơ hồ như vô lối của nó, nỗi
buồn này của chúng tôi đã lên tới một cường độ mãnh liệt không chịu
nhường bước bất cứ cái gì. Nếu có cách gì bầu bạn được với nỗi sầu của
chúng tôi, thì đó là thông qua những tấm ảnh, bởi vì trong những hình chụp
chớp nhoáng hàng loạt ấy, chúng tôi tìm thấy một hình ảnh của chính mình
dẫu không thật rõ ràng nhưng - đây mới là điều chủ yếu - thụ động và trung
lập. Điều đó khiến chúng tôi có thể tự do xử lý với chính mình; chúng tôi có
thể uống bia, ngấu nghiến đả dồi xúc xích, vui chơi tung tẩy. Chúng tôi bẻ
cong, gập đôi những tấm ảnh, rồi cắt vụn ra bằng chiếc kéo nhỏ mang theo
cốt để làm việc ấy. Chúng tôi chồng chắp ảnh cũ ảnh mới vào nhau, biến
mình thành độc nhỡn hoặc ba mắt, đặt mũi vào chỗ tai, cho cái tai phải vểnh
ra thay miệng đảm nhiệm chức năng nói hoặc im lặng, kết hợp trán với cằm
làm một. Và không phải đứa nào dùng ảnh đứa nấy để dựng những tác
phẩm lắp ráp đó: Klepp mượn nhiều nét của tôi và ngược lại. Như vậy,
chúng tôi đã tạo ra đựơc những sinh linh mới mẻ và - chúng tôi hy vọng thế
- hạnh phúc hơn. Thi thoảng chúng tôi cũng cho đi một tấm.
