trên cái cây nói trên. Có lẽ buồn chán, tự thân nó, là cái ác tuyệt đối. Bây
giờ tôi xin hỏi: động cơ nào đã thúc đẩy bị cáo đến Gerresheim ở ngoại vi
Düssendorf vào cái ngày oi bức ấy? Sự cô đơn, như về sau y nói với tôi.
Nhưng chẳng phải cô đơn và buồn chán là hai chị em sinh đôi sao? Tôi nêu
lên những điểm này chỉ để giải thích tâm lý bị cáo chứ không phải để dồn y
đến chân tường. Bởi vì điều làm tôi thích y, bắt chuyện với y và cuối cùng,
kết bạn với y, chính là cái dạng đặc biệt của cái ác nơi y và cách đánh trống
của y, nó hòa tan cái ác thành tiết tấu. Thậm chí cả việc tôi tố cáo y, cái
hành động dẫn tới việc chúng tôi phải ra trước toà đây, y với tư cách là bị
cáo, tôi với tư cách là nhân chứng, cũng là một trò chơi do chúng tôi bày
đặt ra, một phương cách giải trí và giải nỗi buồn chán và cô đơn của chúng
tôi.
Sau một chút lưỡng lự, bị cáo, theo yêu cầu của tôi, rút chiếc nhẫn ra khỏi
ngón tay đeo nhẫn - nó tuột ra không mấy khó khăn - và deo thử vào ngón
út tay trái tôi. Hoá ra vừa hin và tôi rất hài lòng. Có lẽ khỏi cần phải nói là
trước khi đeo thử nhẫn, tôi đã xuống khỏi chạc cây. Đứng hai bên bờ rào,
chúng tôi tự giới thiệu với nhau và trò chuyện một lúc, bàn đến nhiều đề tài
chính trị thời sự khác nhau, rồi y đưa tôi chiếc nhẫn. Y giữ lại ngón tay mà
y nâng niu hết sức cẩn thận. Chúng tôi nhất trí rằng đó là một ngón tay dàn
bà. Trong khi tôi cầm chiếc nhẫn để cho ánh sáng lấp lánh trên đó, bị cáo
dùng tay trái gõ lên hàng rào một nhịp điệu nhảy sôi động. Hàng rào gỗ bao
quanh khu vườn của mẹ tôi rất ọp ẹp, nó rung lên, kêu răng rắc dưới nhịp
gõ của bị cáo. Tôi không biết chúng tôi đứng đó bao lâu, nói chuyện bằng
mắt. Giữa chừng trò tiêu khiển ngây thơ đó, chúng tôi chợt nghe thấy tiếng
máy bay ở độ cao trung bình. Có vẻ như chiếc máy bay chuẩn bị hạ cánh
xuống Lohhausen. Mặc dù cả hai đều tò mò muốn biết nó hạ cánh bằng hai
hay bốn động cơ, chúng tôi vẫn không ngắt quãng cuộc trao đổi bằng mắt,
không nhìn lên chiếc máy bay. Sau này, khi có dịp chơi lại trò này, chúng
tôi đặt cho nó một cái tên: chủ nghĩa khổ hạnh của Leo-Cà-Lăm. Hóa ra
Leo-Cà-Lăm là tên một người bạn thường hay chơi trò này với bị cáo ở các
nghĩa trang nhiều năm trước đây.
